بررسی یافته‌های بالینی وآزمایشگاهی بیماران دچار مارگزیدگی

Abstract

مقدمه: گزش مار از کاستی‌های بهداشتی در بسیاری از کشورهای جهان است که سبب آزار و سلب آسایش و حتی مرگ افراد می‌شود. بر پایه نوع مار و مکان جغرافیایی ممکن است یافته‌های بالینی و آزمایشگاهی متفاوت باشد. هدف: تعیین یافته‌های بالینی و آزمایشگاهی بیماران مارگزیدگی مراجعه کننده به بیمارستان رازی رشت در یک دوره زمانی چهار ساله. مواد و روش‌ها: در این مطالعه توصیفی گذشته نگر همه پرونده‌های بیماران مراجعه کننده به بخش مسمومیت بیمارستان رازی رشت از آغاز سال 1390تا پایان 1393 که با تشخیص مارگزیدگی در این مرکز بستری شده بودند، بررسی شدندکه بعد از خارج کردن پرونده‌های ناکامل، حجم نمونه به صورت تصادفی به 100 مورد رسید و متغیرهای سن، جنس، فصل‌، مکان جغرافیایی مارگزیدگی، عضو گزیده شده و نشانه‌های موضعی و سیستمی و آزمایشگاهی استخراج و واکاوی آماری شد. نتایج: در این مطالعه 100 پرونده‌ بررسی شد که 71 بیمار مرد و 29 نفر زن بودند. میانگین سنی بیماران 14/43 سالگی بود. بیشتر بیماران در فصل بهار و تابستان گزیده شده‌بودند. بیشترین محل گزش با 53 مورد در اندام تحتانی بود. در بین نشانه‌ها و عوارض مارگزیدگی خونروی زیر جلدی با 100 مورد ‌بیشترین فراوانی را داشت. از علایم موضعی مارگزیدگی درد با 81 مورد ‌بیشترین فراوانی را داشت. تمامی موارد، آنتی بیوتیک و فرآورده‌های خونی دریافت کرده بودند. میانگین تعداد ویال‌های مصرفی پاد‌زهر برای هر نفر 77/0± 26/2 عدد بود. در بیماران مار‌گزیده، هیچ‌گونه مرگ و میری وجود نداشت. نتیجه‌گیری: گزش مارهای منطقه گیلان چه بسا عوارض سیستمی شدید در پی نداشته‌ و نشانه‌های موضعی بارزتر دارند. همچنین، نتایج مطالعه ما نشان داد که بیشتر گزش‌ها در مناطق کوهستانی و در فصل بهار و تابستان روی می‌دهد، از این رو تجهیز مراکز درمانی خانه‌های بهداشت و شناخت مارهای شایع در مناطق کوهستانی بویژه در فصول بهار و تابستان و تسهیل و کاهش ‌مدت زمان دسترسی به پاد‌زهر پیشنهاد می‌شود.