عوامل زمینه‌ای موثر در اتخاذ استراتژی‌های مقابله‌ای زنان با خشونت خانگی: یک مطالعه کیفی

Abstract

سابقه و هدف: خشونت یکی از دلایل جدی ناتوانی و مرگ زنان محسوب می‌شود، رفتار تطابقی در مواجهه با خشونت بر سلامت جسمی و روانی فرد تاثیر می‌گذارد و متاثر از عوامل زمینه‌ای می‌باشد؛ شناسایی این عوامل زمینه‌ای، طراحی مداخلات مبتنی بر زمینه را تسهیل خواهد کرد. لذا این مطالعه با هدف شناسایی عوامل زمینه‌ای موثر در اتخاذ استراتژی‌های مقابله‌ای زنان با خشونت خانگی طراحی شد. مواد و روش ‌ ها: مطالعه با رویکرد تحقیق کیفی انجام شد، مشارکت کنندگان 24 زن متاهل بودند که از پارک ها، مراکز بهداشتی درمانی و دانشگاه های شهر تهران با استفاده از روش نمونهگیریهدفمند انتخاب شدند؛ دادهها با استفادهازمصاحبه نیمه ساختار یافتهگردآوریشده و با روش تحلیل محتوی کیفی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ‌ ها: مشارکت کنندگان در رده سنی 72-22 سال و طول مدت ازدواج 58-3 سال قرار داشتند. مدرک تحصیلی 7 نفر از مشارکت کنندگان دیپلم، 5 نفر لیسانس و بالاتر و مابقی کمتر از دیپلم بود. 6 نفر از مشارکت کنندگان شاغل و مابقی خانه دار بودند. اکثریت مشارکت کنندگان 2-1 فرزند داشتند. 12 نفر وضعیت اقتصادی خانواده را تا حدی مطلوب، 8 نفر مطلوب و 4 نفر نامطلوب گزارش کردند.منابع در دسترس، ترس و نگرانی، رابطه زوجین و تاثیر پذیری، طبقات زمینه ای حاصل از تجزیه و تحلیل داده ها بودند؛ این عوامل نه تنها اتخاذ استراتژی های مقابله ای را جهت می دادند بلکه با یکدیگر نیز مرتبط بوده و با گذشت زمان دستخوش تغییر می شدند. نتیجه ‌ گیری:اتخاذ استراتژی‌های مقابله‌ای متاثر از عوامل زمینه‌ای بود به طوری که با تغییر عوامل زمینه‌ای، نحوه مقابله زنان با خشونت خانگی تغییر می‌کرد. بنابراین توجه به عوامل زمینه‌ای در طراحی مداخلات و در برنامه های حمایتی از قربانیان خشونت خانگی سودمند خواهد بود.