بررسی شیوع کم‌خونی، فقر آهن و کم‌خونی فقر آهن در زنان سه ماه پس از زایمان در شهر سمنان

Abstract

سابقه و هدف: کم‌خونییکی از علل ناتوانی و یکی از مشکلات اصلی سلامت عمومی است که موجب اختلال در کیفیت زندگی می‌شود. زنان سنین باروری یکی از گروه‌های پر خطر جهت ابتلا به آن می‌باشند. در دوران پس از زایمان، برخلاف دوران بارداری، زنان در ریسک کم‌تری برای کمبود آهن هستند، با این حال دیده شده شیوع کم‌خونی در این دوران بالاتر از حد انتظار می‌باشد. تعیین شیوع کم‌خونی، فقرآهن و کم‌خونی فقرآهن پس از زایمان می‌تواند در شناخت وضعیت بهداشتی منطقه و کفایت خدمات درمانی کمک‌کننده باشد. مواد و روش‌ها: در این مطالعه مقطعی، 207 زن که 20±90 روز از زایمانشان گذشته، مورد بررسی قرار گرفتند. از هر فرد آزمایش CBC index انجام شد. هموگلوبین کم‌تر از g/dL 12 به عنوان کم‌خونی، فریتین سرم کم‌تر ازµg/L 20به عنوان فقرآهن، هم‌چنین هموگلوبین کم‌تر از g/dL 12و فریتین سرم کم‌تر از µg/L 20 هم‌راه ایندکس‌های خونی کاهش یافته ( MCV<80 ٫ MCH<27 ٫ MCHC<31% ) به عنوان کم‌خونی فقرآهن در نظر گرفته شد. یافته‌ها: سه ماه پس از زایمان، شیوع کم‌خونی 3/6%، شیوع فقر آهن 2/8% و شیوع کم‌خونیفقر آهن 0/1% بوده است. شیوع کم‌خونی و شیوع کم‌خونی فقرآهن با هیچ‌یک از متغیرهای سن، نوع زایمان، تعداد زایمان و نحوه مصرف مکمل آن ارتباط معنی‌داری نداشت. اما شیوع فقر آهن با نحوه مصرف قرص آهن، ارتباط معنی‌داری داشت. به طوری که زنانی که قرص آهن مصرف نمی‌کردند، 0/5 برابر زنانی که به طور منظم قرصآهن مصرف می‌کردند، در خطر فقر آهن بودند ( OR=5.0, 95% CI: 1.1-23.5, p=0.040 ). نتیجه‌گیری: یافته‌ها نشان می‌دهد شیوع کم‌خونی، فقر آهن و کم‌خونی فقر آهن سه ماه پس از زایمان در شهر سمنان در حد مناسبی می‌باشد. با توجه به این که عدم مصرف مکمل آهن، خطر بروز فقر آهن را بیش‌تر می‌کند، آموزش‌های لازم به مادران در مصرف مکمل آهن، پس از زایمان در بیمارستانو هم‌چنین حین مراقبت‌های دوره‌ای در مراکز بهداشتی، ضروری است.