ارائه‌ی مدل ارزیابی خطر ریزش بهمن در محورهای کوهستانی (مطالعه موردی: محور کرج-چالوس)

Abstract

ریزش بهمن در جاده­های کوهستانی ایران یکی از حوادثی است که در ماه های سرد سال امکان وقوع دارد و موجب مسدود شدن برخی از جاده­های اصلی کشور می­شود. این موضوع به خصوص در مسیرهای ارتباطی بین پایتخت و شمال کشور بیش تر مشهود است. ارزیابی و بررسی وضعیت بهمن­خیزی نقاط جاده با استفاده از جمع آوری اطلاعات و در صورت نیاز، مطالعات میدانی و تهیه ی عکس های هوایی انجام می­پذیرد. دراین خصوص جمع آوری اطلاعات منطقه­ای، پایداری شیب، زمین شناسی، تعدد و تکرر و ترافیک جاده ضروری است. در این تحقیق، با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی(AHP)1 میزان اهمیت هر یک از اطلاعات و پارامترهای مذکور تعیین می شود. روش کار بدین صورت است که با نظرسنجی از خبرگان و کارشناسان، وزن­های نسبی و سپس با به کارگیری نرم افزار EXPERT CHOICE میزان وزن­های نهایی هر پارامتر تعیین می شود؛ در نتیجه مدل خطرسنجی ریزش بهمن که میزان ریسک ریزش بهمن را در نقاط مختلف محورها نشان می دهد، تعیین خواهد شد. مدل مذکور در محور کرج- چالوس که بین استان های البرز و مازندران قرار دارد و یکی از 4 شریان اصلی ارتباطی بین پایتخت و شمال کشور است، به کارگرفته شد و میزان خطر نقاط مختلف ریزش بهمن با روش فوق مشخص شد. براساس روش فوق 15 نقطه ی دارای خطر ریزش بهمن در جاده ی کرج- چالوس و اولویت هر نقطه به لحاظ ریسک تعیین شد که به ترتیب نقاط واقع در کیلومترهای 65، 73 و 60 از مبدأ کرج خطر بیش تری دارند و باید روش­های ایمن­سازی در مقابل بهمن برای آن ها به کار گرفته شود.