بررسی کیفیت منابع آب زیرزمینی جنوب دشت بیرجند با استفاده از تکنیک تعادل جرمی

Abstract

محدوده مطالعه شده، جنوب دشت بیرجند واقع در استان خراسان جنوبی است . در این پژوهش به ارزیابی کیفیت و در منابع آب زیرزمینی منطقه (TH ،TDS ،TSS ،EC ،pH ، چگونگی پراکنش مقادیر پارامترهای فیزیکوشیمیایی ( آنیون ها و کاتیونها پرداخته شده و منابع آلوده کننده مشخص شده است . همچنین در پژوهش حاضر منشأ آنیو نها و کاتیون های موجود در منابع آب زیرزمینی و ارتباط آنها با شرایط زمین شناسی منطقه با استفاده از محاسبه تعادل جرمی ارزیابی شده است . برای نیل به این هدف، ازمیان 100 چاه بهر هبرداری در منطقه، از 30 منبع آب زیرزمینی نمونهبرداری انجام و آنالیز شده است. نتایج نشان می دهند که به 30 % و 10 % منابع آب زیرزمینی مطالعه شده به منیزیم، سدیم و کلر آلوده است. آلودگی منابع آب م ی تواند حاصل ،% ترتیب 50 حضور لیستونیت های حاصل از دگرسانی سن گهای اولترامافیک موجود در ارتفاعات بالادست منابع آبی باشد . 96 % منابع آبی در محدوده آ بهای بسیار سخت قرار میگیرند . تیپ منابع آب در ارتفاعات بیشتر کربناته کلسیک و به سمت پایین و شرق منطقه به بیشتر کلروره سدیک است . محاسبه همبستگی پارامترها معلوم می کند که سدیم با ک لر، پتاسیم و Cl- و Na+ دلیل حلالیت بالای سولفات همبستگی بالایی را نشان میدهد . با استفاده از محاسبه تعادل جرمی میتوان منشأ سدیم و پتاسیم موجود در منابع آبی را فرایند تبادل یونی با منشأ هوازدگی سنگهای مافیک (اسپیلیتها)، و منشأ کلسیم را هوازدگی پلاژیوکلازهای توده های ساب - ولکانیکی، کانی های فرومنیزین و لیستونی تهای کربناته و انحلال سنگ آهکهای منطقه در نظر گرفت .