مطالعه ریزساختاری و تغییرات نفوذپذیری خاک‌های رسی در حضور کودهای فسفاته

Abstract

زمینه و هدف: نیاز به تولید بیشتر محصولات کشاورزی در واحد سطح موجب افزایش استفاده از کودهای شیمیایی و سایر عوامل خطرزا برای محیط زیست شده است. از سوی دیگر استفاده از کودهای شیمیایی موجب تغییر ساختار و خصوصیات ژئوتکنیکی خاک می­شود و این امر می­تواند در افزایش آلودگی­های سطحی و زیرزمینی موثر باشد. بر این اساس هدف این پژوهش مطالعه تغییرات نفوذپذیری و تغییرات ساختار و ریخت­شناسی خاک­های رسی در اندرکنش با کودهای شیمیایی است. روش بررسی: در این راستا با انجام یکسری آزمایش‌های ژئوتکنیک زیست‌محیطی، فرایند اندرکنش نمونه رسی بنتونیت با کودهای شیمیایی فسفاته مورد مطالعه قرار گرفته است. بررسی تغییرات ضریب نفوذپذیری، رسوب، خصوصیات خمیری خاک، تغییرات pH محیط، نتایج ریزساختاری پراش اشعه ایکس (XRD) و تصاویر میکروسکوپ الکترونی پویشی (SEM) نشان می‌دهد که حضور کودهای فسفاته موجب تغییر ساختار خاک رسی شده است. بحث و نتیجه­ گیری: بر اساس نتایج پژوهش حاضر نحوه قرارگیری ساختار و ابعاد صفحات رسی به شدت تحت تأثیر میزان کودهای فسفاته است. همچنین حضور کودهای فسفاته موجب کاهش شدت قله اصلی کانی رسی مونت­موریلونیت و افزایش ضریب نفوذپذیری خاک می­شود.