تأثیر یک دوره تمرین هوازی منتخب بر پاسخ هورمون‌های تیروئیدی و کورتیزول زنان به فعالیت ورزشی وامانده ساز

Abstract

زمینه و هدف: تاثیر فعالیت‌های ورزشی بر ترشح هورمون‌های تیروئیدی، موضوعی بحث برانگیز است. از این ‌‌رو مطالعه حاضر با هدف بررسی تأثیر یک­ دوره تمرین هوازی منتخب بر سطوح هورمون‌های تیروکسین (T4)، تری‏یدوتیرونین (T3) و کورتیزول در زنان ورزشکار و غیر‏ورزشکار پس از یک ­جلسه فعالیت­ ورزشی درمانده‏ساز به انجام رسید.

روش­ها: در یک مطالعه نیمه تجربی قبل و بعد، از بین زنان داوطلب، 20 نفر واجد­ شرایط به­ طور تصادفی انتخاب و در دو گروه ورزشکار (10‏نفر) و غیرورزشکار (10‏نفر) قرار گرفتند. آزمودنی‏‏های در هر دو گروه، فعالیت وامانده‏ساز (آزمون بروس) را قبل و بعد از هشت هفته تمرین هوازی فزاینده (‌‌3‌ جلسه در هفته دویدن فزاینده و پله‏نوردی با‌ شدت 45 تا 85% حداکثر ضربان قلب) انجام دادند. نمونه خونی بلافاصله پس از هر بار اجرای فعالیت وامانده‏ساز جمع‏آوری و با کیت ویژه هر هورمون و روش رادیو‏ایمنواسی آنالیز شد. جهت مقایسه میانگین­ها نیز از آزمون‌های آماری t زوجی، تحلیل واریانس یک‌‌طرفه و تعقیبی توکی استفاده شد.

یافته‌ها: نتایج نشان داد که به دنبال هشت هفته تمرین هوازی در گروه ورزشکار سطوح هورمون‌‌های تیروکسین (01/0P=) و تری‏یدوتیرونین (002/0P=) در پاسخ به فعالیت وامانده‌ساز، افزایش معنی‌دار یافته اما این تغییرات در گروه غیرورزشکار معنی‌دار نبوده است. از طرفی، مقادیر هورمون کورتیزول در هر دو گروه در پاسخ به این فعالیت کاهش معنی‌دار (04/0P=) نشان داده است.

نتیجه‌گیری: بطور کلی نتایج تحقیق نشان داد که انجام تمرینات هوازی منظم می‌تواند پاسخ کورتیزول را به استرس جسمانی در زنان ورزشکار و غیرورزشکار تعدیل نماید اما تاثیر قابل ملاحضه‌ای بر سطوح هورمون‌های تیروئیدی T3 و T4 ندارد.