ترسیم نقشه علمی مقالات حوزه ترومای نظامی با استفاده از تحلیل هم واژگانی در مدلاین

Abstract

زمینه و هدف: ترومای نظامی دارای الگوی آسیب های چند بعدی است و مدیریت مجروحان ترومای جنگی و توسعه دانشهای مرتبط با آن برای حفظ و ارتقاء آمادگی حوزه طب نظامی ضروری است. این پژوهش با هدف بررسی روند و ترسیم نقشه علم ترومای نظامی بر اساس مقالات منتشر شده در پایگاه علمی و استنادی مدلاین انجام شد. روش‌ها: پژوهش حاضر از نوع مطالعات کاربردی با رویکرد علم سنجی است که با استفاده از تحلیل هم رخدادی واژگان انجام شد. توصیفگرهای مقالات مرتبط با جستجوی عبارت «military trauma» در سرعنوان موضوعی «MeSH»، که طی سالهای 2000 تا 2017 در پایگاه علمی و استنادی مدلاین نمایه شده بودند، با استفاده از ابزار جستجوی پاب مد استخراج شدند. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از شاخص شمای وزن دهی TF-IDF و تحلیل هم رخدادی واژگان انجام شد. از نرم افزار Word Stat ، N-vivoو VOSviewer برای بصری سازی نقشه و ترسیم نقشه علمی استفاده گردید. یافته‌ها: رشد تولیدات علمی مربوط به حوزه ترومای نظامی، نمایه شده در پایگاه مدلاین در بازه زمانی 2000-2017 سیر صعودی داشته و با نرخ رشد نسبتا ثابتی بوده است. براساس شاخص TF-IDF، مفاهیم عمومی از قبیل: کهنه سربازان، مدیریت مجروحان و مصدومان و دلایل مجروحیت و واژگانی شامل: اختلالات استرسی پس از آسیب، جراحی، افسردگی و شکستگی از پرکاربردترین موضوعات این حوزه به شمار می روند. نتایج تحلیل هم واژگانی در مقالات بیانگر تمرکز موضوعات در زمینه های PTSD، نوع زخم، مدیریت مجروحان، شرایط رزم و تجارب جنگ هایی مانند عراق و افغانستان بوده است. نتیجه‌گیری: ساختار موضوعی تولیدات علمی ترومای نظامی در طول زمان تغییر یافته و به صورتی پویا بر اساس مسایل و مشکلات نیروهای نظامی در حوزه آسیب ها و تجارب جنگ هایی اخیر رویکرد مطالعات نیز تحت تاثیر قرار گرفته است. نقشه علم ترومای نظامی اطلاعاتی از موضوعات را اصلی در اختیار کاربران و مسئولین سیستمهای سلامت نظامی قرار می دهد. باتوجه به تهدید وسیع جنگ های نامتقارن و حوادث تروریستی، توسعه دانش ترومای نظامی مرتبط با موضوعات این نقشه در نظام مراقبت های نظامی به کار گرفته شود.