بررسی اثرات خدنگ خاکستری هندی رهاسازی شده در جزیره ابوموسی بر روی برخی گونه های بومی غیرهدف

Abstract

اهداف: مطالعه حاضر در نظر دارد تا اثرات خدنگ خاکستری رهاسازی شده در جزیره ابوموسی را بر روی برخی از گونه های جانوری بومی این جزیره مورد بررسی قرار دهد. روشها: این مطالعه توصیفی-مقطعی در سال 1392 در دو جزیره ابوموسی و تنب بزرگ به انجام رسید. برای این منظور، از روش برآورد الگوی انتشار و فراوانی موجودات شاخص شامل مارمولکها، مارها و عقربها که مورد شکار این خدنگ میباشند، در جزیره ابوموسی و مقایسه آن با جزیره تنب بزرگ استفاده شد. همچنین مشاهدات محققین در خصوص جمعیت خدنگ خاکستری در جزیره ابوموسی و برخی رفتارهای آنها نیز ثبت و گزارش گردید. یافته ها: شاخص نسبت فراوانی صید مارمولکها در طبیعت جزیره ابوموسی به کل جزیره، با 0/25 (0/05±=SE) به طور معنی داری کمتر از جزیره تنب بزرگ با 0/48(0/04±) محاسبه شد که نشان دهنده کاهش جمعیت مارمولکها در سطح طبیعت جزیره ابوموسی می­باشد (0/001=P) در حالیکه مقایسه این نسبت در مورد جمعیت­ عقربهای بین دو جزیره مذکور، اختلاف معنی­داری را نشان نداد (0/556=P). در طی جستجو در جزیره ابوموسی به غیر از مارهای دریایی که در سواحل قابل مشاهده بودند، هیچ مار زمینی مشاهده نشد. جمعیت خدنگ خاکستری در جزیره ابوموسی به شدت افزایش یافته است بطوریکه به محیط شهری و اماکن انسانی نیز راه یافته­اند.

نتیجه گیری: اگرچه کاهش جمعیت مارمولکها و مارها ممکن است مورد دلخواه ساکنین و نیروهای نظامی مستقر در جزیره ابوموسی باشد، ولی با اثرات منفی بر فون بومی جزیره، تنوع زیستی و حیات اکوسیستم حساس آن را تهدید مینماید. استفاده از خدنگ خاکستری برای کنترل بیولوژیک راتوسها و مارها در سایر جزایر و مناطق ایران توصیه نمیشود.