ارزیابی روند کارایی ارایه خدمات بستری با مدل پابن‌لاسو: مطالعه موردی در یک بیمارستان تخصصی-فوق تخصصی

Abstract

زمینه و هدف: عدم توجه به کارایی بیمارستان­ علاوه بر افزایش هزینه های درمانی، دسترسی همگانی به خدمات درمانی را نیز محدود می­کند. هدف از این مطالعه ترسیم سیمایی از وضعیت کارایی منابع در بخش‌های بستری و تغییرات آن طی سال‌های 1394 تا 1397 در یک بیمارستان تخصصی-فوق تخصصی بزرگ در شهر تهران بود. روش‌ها: مطالعه حاضر یک مطالعه چند مقطعی (Multiple Cross-Sectional) و کاربردی بود. در این مطالعه روند کارایی ارایه خدمات بخش‌های بستری با استفاده از مدل پابن لاسو(Pabon Lasso) در چهار مقطع از زمان (سال های 1394 تا 1397) مورد ارزیابی قرار گرفت. جامعه پژوهش شامل تمام بخش های بستری بیمارستان (36 بخش بستری) بودند که همگی مورد بررسی قرار گرفتند. در این مطالعه شاخص­های عملکردی بیمارستان با استفاده از فرم جمع­آوری اطلاعات، جمع آوری گردید. برای ترسیم نمودارهای پابن لاسو از نرم‌افزار Excel2019 استفاده شد. یافته‌ها: به طور میانگین طی 4 سال فقط 24 درصد از بخش های بستری از کارایی کامل برخوردار بودند. در بازه زمانی 4 ساله تغییرات مثبتی در کارایی بخش های داخلی زنان، زنان و زایمان، داخلی اعصاب، جراحی عمومی مردان و NICU1 وجود داشت. همچنین کارایی بخش های جراحی عروق و توراکس، پیوند کلیه، NICU2 و VIP1 در بازه زمانی مورد مطالعه تنزل داشت. تغییری در وضعیت کارایی سایر بخش ها (27 بخش) وجود نداشت. نتیجه‌گیری: بسیاری از بخش­های بیمارستانی مورد بررسی فاصله زیادی از نقطه بهینه کارایی دارند. با توجه به حرکت پراکنده بخش‌های بیمارستانی در جهت کارایی، لازم است تا علل تغییرات مثبت و منفی کارایی در هریک بخش­های بیمارستانی به طور جداگانه­ای مورد مطالعه قرار گیرد. در این زمینه استفاده از مدل پابن لاسو برای پایش تغییرات کارایی بخش های بستری توصیه می­گردد.