عوامل خطرساز مرتبط با گردن درد در نیروهای پایور مذکرنظامی: مطالعه مورد شاهدی

Abstract

زمینه و هدف: گردن درد یک بیماری شایع و اختلالی نسبتا زودرس در میان پرسنل نظامی می‎باشد که باعث ناتوانی، کاهش کیفیت زندگی، بهره وری، آمادگی رزمی نیروها، و افزایش هزینه‌های مراقبت‎های بهداشتی می‎شود. هدف این تحقیق بررسی عوامل خطرساز مرتبط با گردن درد در نیروهای پایور مذکرنظامی بود. روش‌ها: این یک مطالعه مورد شاهدی بود که طی آن 200 فرد پایورمذکرنظامی مبتلا به گردن درد مزمن و 200فرد نظامی سالم از طریق نمونه گیری تصادفی ساده مورد بررسی قرارگرفتند. ابزارهای مورد استفاده در این تحقیق عبارت بودند از: پرسشنامه سه قسمتی (اطلاعات فردی و جمعیت شناختی، اطلاعات شغلی، و اطلاعات بالینی) با سوالات بسته، پرسشنامه‌های استاندارد NDI (Neck disability index) ، JRPD (Job Related Physical Demands)، و HRA (Health Risk Appraisals)، متر و ترازو دیجیتال. برای افراد هر دو گروه پرسشنامه‌های مذکور پر گردید و اطلاعات فردی، شغلی و بالینی مورد نظر و انجام تست‌های قید شده طی یک جلسه اخذ و به بررسی ارتباط بین عوامل خطرساز مرتبط با گردن درد در هر دو گروه پرداخته شد. جهت آنالیز اطلاعات از نرم افزار SPSS 18 و از موارد آماری مانند: فراوانی و درصد فراوانی، میانگین و انحراف معیار، آنالیز واریانس چندگانه، و Odds ratio استفاده شد. سطح معناداری قابل قبول 05/0 در نظر گرفته شد. یافته‎ها: نتایج جمعیت شناختی پایه (سن، قد، وزن، سابقه کاری) تفاوت آماری معناداری بین دو گروه نشان نداد (دو گروه شرایط یکسانی داشتند). متغیرهای رسته شغلی سخت (010/0 = p)، سابقه کاری بالا (002/0= p)، فعالیت‌های فیزیکی سنگین و متوالی (011/0= p)، میزان یا سطح تمرینات ورزشی نواحی گردن–کتف‌ها و کمربند شانه‌ای (002/0= p)، حرکات همراه با بلند کردن بار سنگین بیش از 25 کیلوگرم (002/0= p)، میزان ساعات کاری روزانه (007/0= p)، وجود دفورمیتی در ستون فقرات پشتی و گردنی (002/0= p)، حرکات همراه با خم و راست شدن (002/0= p)، و چرخش گردن (005/0= p)، حرکات همراه با جابجائی بار سنگین با دست‎های بالاتر از ارتفاع شانه (002/0= p)، و وجود پوسچر بد (004/0= p) تاثیر معنادار مثبت بر ابتلاء به گردن درد داشتند، و متغیرهای میزان (سطح) تمرینات ورزشی عمومی بدن(002/0= p)، میزان BMI (025/0= p)، سطح تحصیلات (003/0= p)، مدت زمان ابتلا به گردن درد (002/0= p)، سابقه قبلی گردن درد (010/0= p)، حمل کیف و اشیا سنگین توسط کمربند شانه‌ای (002/0= p)، مصرف دخانیات(017/0= p) تاثیر معنادار منفی بر ابتلاء به گردن درد در نیروهای پایور مذکر نظامی داشتند. نتیجه‎گیری: عوامل خطرساز اصلی مرتبط با گردن درد عبارت بودند از: متغیرهای رسته شغلی سخت، سابقه کاری بالا، فعالیت‎های فیزیکی سنگین و متوالی، میزان یا سطح تمرینات ورزشی نواحی گردن–کتف‎ها و کمربند شانه‎ای، حرکات همراه با بلند کردن بار سنگین بیش از 25 کیلوگرم، فعالیت‎های سنگین فیزیکی و متوالی، میزان ساعات کاری روزانه، وجود دفورمیتی در ستون فقرات پشتی و گردنی، حرکات همراه با خم و راست شدن و چرخش گردن، حرکات همراه با جابجائی بار سنگین با دست‎های بالاتر از ارتفاع شانه، میزان BMI، و وجود پوسچر بد. سایر متغیرها از عوامل خطر ساز ثانویه مرتبط با گردن درد در نیروهای پایور مذکرنظامی بودند. احتمالا بتوان با کاهش میزان این عوامل از ایجاد ضایعات جدید و یا وسعت یافتن آنها جلوگیری نمود و سطح کارائی نیروهای نظامی را بهبود بخشید.