سلامت روان و عوامل تاثیرگذار بر آن در سربازان ایرانی: مطالعه مروری

Abstract

زمینه و هدف: سلامت روانی از موضوعات مهمی است که در سال­های اخیر مورد توجه جدی قرار گرفته است. موضوع سلامتی سربازان یک مسئله حیاتی است که امروزه موجب چالش­های زیادی شده است. اهمیت مسئله به­ویژه زمانی بیشتر می­شود که برخی مطالعات نشان می­دهند که مشکلات این قشر روندی فزاینده دارد. لذا این پژوهش با هدف مروری بر سلامت روان سربازان ایرانی و عوامل تاثیرگذار بر آن انجام شد. روش­ها: در این پژوهش مروری سیستماتیک، مقالات منتشر شده در بازه زمانی 15 ساله بین سال­های 1398-1383 (2004-2019) مورد بررسی قرار گرفت. جستجوی الکترونیکی به زبان فارسی با کلیدواژه­های؛ سلامت سربازان،‌ سلامت روانی نظامیان،‌ اختلالات روانی سربازان، ارتش،‌ نیروهای مسلح و سرباز در پایگاه­های اطلاعاتی داخل کشور از جمله SID ،‌ Magiran ، Medlib و Iran medex و نیز با کلید واژه­های انگلیسی soldierschr('39') health, Mental Health of Military, Mental disorders of soldiers, army, conscripts, در پایگاه­های Scopus, Google Scholar, Pubmedانجام شد. در جستجوی اولیه تعداد 615 مقاله در رابطه با سلامت روان به دست آمد. در مرحله بعد با تمرکز بر هدف مطالعه، غربالگری مقالات انجام شد و تعداد 286 مقاله و در نهایت با در نظر گرفتن معیارهای ورود و خروج 18 مقاله انتخاب گردید. یافته­ ها: با توجه به مطالعات بررسی شده در این پژوهش می­توان گفت وضعیت سلامت روانی سربازان ایرانی به دو دسته عوامل کلی برون سازمانی (محیط خانوادگی،‌ عوامل اقتصادی، فرهنگی و روانی) و درون سازمانی (امکانات موجود‌، برخورد فرماندهان، نوع وظیفه­ی محول­شده و نحوه­ی آموزش) وابسته است. نتایج مرور این پژوهش­ها نشان داد برخی سربازان ایرانی دچار اختلالات روانی از جمله: افسردگی، اضطراب، اختلالات خواب،‌ اعتیاد به مواد مخدر، مشکلات شخصیتی شامل پارانوئید، مانیا،‌ اسکیزوفرنی، هیستری و خودشیفته هستند. عوامل متعددی از جمله: عوامل فردی،‌ خانوادگی، اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، مدیریتی و سازمانی در وضعیت روان آنها مؤثر است. نتیجه ­گیری: افزایش اختلالات روانی در قشر جوان و به­خصوص سربازان وظیفه، ارایه راهکارهای مؤثر برای ارتقا سطح سلامت روانی آنها را ضروری می­نماید. واحدهای مشاوره در یگان­های نظامی می­توانند از دیگر آسیب­های اجتماعی احتمالی پیشگیری نمایند و زمینه سلامت روانی افراد را ارتقا دهند. در این زمینه سنجش ویژگی­های شخصیتی سربازان در بدو ورود به مراکز نظامی و برگزاری کارگاه­های مقابله­ای می­تواند حتی الامکان از بروز آسیب­های احتمالی پیشگیری نماید.