شیوع اعتیاد به اینترنت و وضعیت استفاده از شبکه‌های اجتماعی مجازی در نوجوانان و جوانان ایرانی در سال 1397

Abstract

زمینه و هدف: اعتیاد به اینترنت به­عنوان یکی از رفتارهای اعتیادی با پیامدهای منفی درون فردی و بین فردی مرتبط است. هدف این پژوهش بررسی شیوع اعتیاد به اینترنت و وضعیت استفاده از شبکه‌های اجتماعی مجازی در نوجوانان و جوانان ایرانی بود. روش ­ها: جامعه آماری پژوهش مقطعی حاضر شامل همه نوجوانان و جوانان ایرانی در بهار 1397 است. برای نمونه­گیری کشور ایران به 5 خوشه (شمال، جنوب، مرکز، شرق، غرب) تقسیم شد، سپس از هر خوشه یک استان به‌صورت تصادفی انتخاب گردید و ابزار پژوهش در بین نوجوانان و جوانان مرکز آن استان به‌صورت داوطلبانه توزیع شد. تعداد نمونه در پژوهش حاضر 1491 است که به پرسشنامه‌های ویژگی‌های جمعیت شناختی و اعتیاد به اینترنت یانگ پاسخ دادند. یافته ­ها: شیوع کلی اعتیاد به اینترنت شدید 4/2 درصد و برحسب جنسیت در پسران 9/2 و در دختران 2 درصد و برحسب گروه‌های سنی در نوجوانان 5/2 و در جوانان 3/2 درصد است، اما این تفاوت‌ها بین دو جنس و دو گروه سنی معنی‌دار نیست. در دو گروه دختران و پسران از لحاظ میانگین نمرات اعتیاد به اینترنت تفاوت وجود ندارد، درحالی‌که بین دو گروه نوجوانان و جوانان تفاوت وجود دارد و میانگین اعتیاد به اینترنت در گروه سنی جوانان اندکی بیشتر از نوجوانان است. همچنین تلگرام، اینستاگرام و واتس آپ جزو شبکه‌های اجتماعی مجازی پرطرفدار محسوب می‌شوند و ارتباط با دوستان و آگاهی از اخبار مهم‌ترین دلایل استفاده از شبکه‌های اجتماعی مجازی هستند. نتیجه­ گیری: میزان کمی از اعتیاد شدید به اینترنت در بین نوجوانان و جوانان وجود دارد، اما نکته مهم در پژوهش حاضر تعداد بالای نوجوانان و جوانان دختر و پسری است که درگیر اعتیاد به ایتنرنت خفیف یا متوسط هستند.