اثربخشی تحریک الکتریکی جریان مستقیم فراجمجمه‌ای مغز (tDCS) بر افسردگی، اضطراب و نشخوار فکری بیماران مبتلا به اختلال استرس پس از ضربه (PTSD)

Abstract

زمینه و هدف: تحریک الکتریکی جریان مستقیم فراجمجمه‌ایی (tDCS) امروزه به عنوان یک درمان برای اختلال‌های روانی استفاده می‌شود. هدف این مطالعه تعیین اثربخشی tDCS دوجانبه بر افسردگی، اضطراب و نشخوار فکری بیماران مبتلا به اختلال استرس پس از ضربه (PTSD) بود. روش‌ها: پژوهش حاضر از نوع مداخله ای دوسوکور، با طرح پیش‌آزمون، پس‌آزمون و پیگیری یک ماهه بود. این پژوهش در جامعه بیماران مبتلا به PTSD شهر تهران در سال 1397 اجرا شد. در این مطالعه 20 بیمار مبتلا به PTSD از طریق روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی به دو گروه آزمایش (10 نفر) و گروه کنترل (10 نفر) تقسیم شدند. گروه آزمایش به مدت 10 جلسه 20 دقیقه‌ایی tDCS را با شدت 2 میلی‌آمپر در قشر پیش‌پیشانی پشتی‌جانبی (DLPFC) دریافت کردند و گروه کنترل نیز تحریک ساختگی را دریافت کردند. در مطالعه حاضر مصاحبه ساختاریافته بالینی، پرسشنامه افسردگی و اضطراب بک و مقیاس نشخوار فکری نولن-هوکسما در مراحل پیش‌آزمون، پس‌آزمون و پیگیری استفاده شد. یافته‌ها: گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل کاهش بیشتری در نشانه‌های افسردگی و اضطراب نشان دادند. همچنین تفاوت بین گروه آزمایش و کنترل در نشخوار فکری در مرحله پس‌آزمون معنادار بود اما بین دو گروه در نشخوار فکری در مرحله پیگیری تفاوت معناداری وجود نداشت. نتیجه‌گیری: tDCS نشانه‌های افسردگی و اضطراب بیماران مبتلا به PTSD را بهبود می‌بخشد، اما کاهش معناداری در نشخوار فکری در مرحله پیگیری رخ نداد. بنابراین، به مطالعات بیشتری برای تعیین پارامترهای بهینه تحریک به منظور بهبودی حداکثری خلق بیماران مبتلا به PTSD نیاز است.