رابطه بدخیمی‌های خون و آنمی آپلاستیک و سولفورموستارد در مجروحان شیمیائی جنگ تحمیلی

Abstract

بین سال‌های 67-1362 حدود 3000 رزمنده از استان فارس با گازهای شیمیائی از جمله خردل گوگردی (گاز سولفور موستارد) مصدوم شدند و در سال‌های 1362 الی 1376 بدخیمی‌های خونی در بعضی از آنان مشاهده شد: 7 نفر لوسمی غیر لنفوئید حاد ( ANLL ) ، 6 نفر لوسمی لنفوئید حاد (ALL) ، 2 نفر لوسمی میلوئید مزمن (CML) ، یک نفرلوسمی سلول‌های مژکدار Hairy cell leukemia) ( ، 3 نفر لنفوم هوچکین (Hodgkin’s disease) ، 4 نفر لنفوم غیر هوچکین ( NHL ) ، 2 نفر لنفوم روده‌ای مدیترانه‌ای (IPSID ) و 5 نفر آنمی آپلاستیک. در همان زمان با در نظر گرفتن تعداد جدید بیماری‌های فوق در جمعیت بزرگسال استان فارس که به ترتیب 31 و 19و 8 و3 و 19 و 41 و 5 و 9 به ازاء هر 000/100 نفر بوده است، ریسک نسبی (Relative risks ) این بیماری‌ها در مصدومین شیمیائی با خردل گوگرددار عبارت بود از: 8 مورد لوسمی غیر لنفوئیدی حاد، 11 مورد لوسمی لنفوئید حاد، 8 مورد لوسمی میلوئید مزمن، 11 مورد لوسمی سلول‌های مژکدار، 5 مورد لنفوم هوچکین، 3 مورد لنفوم غیر هوچکین، 13 مورد لنفوم روده‌ای مدیترانه‌ای و 19 مورد آنمی آپلاستیک می‌باشد. اگر چه در متون پزشکی به رابطه بین لوسمی لنفوئید حاد و خردل گوگردی اشاره‌ای نشده است اما یافته مهم این تحقیق آن است که خطر ابتلا به لوسمی لنفوئید حاد را در 11 نفر از مصدومین شیمیایی ناشی از گاز خردل در مدت زمان کوتاهی پس از تماس (متوسط 5 ماه) نشان داده است.