مطالعه فونستیک بندپایان و جوندگان مهم پزشکی در پادگان نظامی امام خمینی(ره) شهرستان جهرم

Abstract

بندپایان بزرگترین گروه از جانوران بی ‌ مهره بوده که به ‌ دلیل برخورداری از قابلیت ‌ های بسیار زیاد مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی، با اکثر اکوسیستم ‌ های طبیعی سازگاری پیدا کرده و از گذشته ‌ های بسیار دور از نظر اقتصادی و پزشکی مهمترین دشمن انسان به شمار می ‌ آیند. از نقطه ‌ نظر پزشکی این موجودات همواره به ‌ طور مستقیم (با نیش ‌ زدن، گازگرفتن و آزار و اذیت) و غیرمستقیم (با انتقال بیماری ‌ های مختلف ویروسی، باکتریایی، قارچی و انگلی) مشکلات بهداشتی عمده ‌ ای برای انسان ایجاد کرده‌اند. تجمع گروه ‌ های انسانی ب ه‌ ویژه در پادگان ‌ های نظامی و آسایشگاه ‌ های سربازان، پناهگاه ‌ های مناطق جنگ ‌ زده در زمان وقوع جنگ، اردوگاه ‌ های اضطراری در هنگام وقوع حوادث غیرمترقبه (از جمله زلزله و غیره ) و عدم امکانات اولیه بهداشتی در چنین اماکنی، وقوع اپیدمی ‌ های ایجاد شده به ‌ وسیله بندپایان را در محیط ‌ های ذکر شده ، سرعت می ‌ بخشد. لذا ، شناخت بندپایان موجود در چنین محیط ‌ هایی همواره از اصول اولیه استراتژی ‌ های بهداشتی - پزشکی در کشورهای مختلف به حساب می ‌ آید. شهرستان جهرم به ‌ واسطه شرایط آب و هوایی گرم و وجود پادگان ‌ های متعدد نظامی و واقع ‌ شدن در کانون بیماری لیشمانیوز همواره یکی از مناطق درگیر بیماری ‌ های مرتبط با بندپایان بوده است. به همین منظور وضعیت فعلی بندپایان موجود در پادگان نظامی امام خمینی (ره) شهرستان جهرم مورد بررسی و مطالعه قرار گرفته و از پاییز 1380 لغایت پاییز 1381 نمونه ‌ گیری به روش مستقیم و با استفاده از تله نورانی، آسپیراتور و تور حشره ‌ گیری انجام شد. ب ه‌ طور کلی در این مطالعه 646 عدد بندپا متعلق به 2 زیر شاخه، 2 رده، 8 راسته، 13 خانواده، 12 زیر خانواده، 16 جنس و 21 گونه و 9 سر جونده از یک خانواده و یک گونه شناسایی و تعیین هویت شد. در بین گونه ‌ های بندپای شناسایی شده در سطح پادگان نظامی امام خمینی (ره) جهرم برخی از ناقلین بیماری ‌ های بسیار مهمی از جمله Phlebotomus sergenti و Phlebotomus papatasi (ناقلین احتمالی لیشمانیوز جلدی شهری و روستایی) وجود دارد که اهمیت مطالعه و ضرورت انجام اقدامات مقتضی در منطقه را بیش از پیش آشکار می ‌ سازد.