امکان سنجی توسعه گردشگری پزشکی در بیمارستان های نظامی و غیرنظامی شهر تبریز

Abstract

زمینه و هدف: گردشگری پزشکی از صنایع مهم در حوزه بهداشت و درمان است که نه تنها حافظ منافع اقتصاد ملی است، بلکه فرایند سلامت و درمان را از جمله امکان دسترسی به خدمات پزشکی و درمانی بهینه، ارزان و سریع را در مسیری هدفمند هدایت می نماید. هدف از انجام این مطالعه بررسی و امکان سنجی به منظور شناسایی مؤلفه های تأثیرگذار و پیشنهاد راه هایی برای توسعه گردشگری پزشکی در بیمارستان های نظامی و غیرنظامی شهر تبریز بود. روش‌ها: این مطالعه از نوع کاربردی و ترکیبی در دو مرحله کیفی وکمی انجام گرفت. جامعه پژوهش در بخش کیفی صاحب نظران و متولیان حوزه گردشگری پزشکی و مسئولین مرتبط با گردشگری بیمارستانهای شهرتبریزوگردشگران مراجعه کننده به بیمارستانها و در فازکمی خبرگان حوزه گردشگری پزشکی بودند. حجم نمونه در فاز کیفی 10 نفر و در فاز کمی 7 نفر که با روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب گردیدند. برای جمع آوری داده ها در فاز کیفی ازمصاحبه نیمه ساختاریافته تا رسیدن به حد اشباع و در فاز کمی از باتکنیک دیماتل استفاده شد. تحلیل داده های کیفی با کمک نرم افزار MAXQDA10 و داده های کمی با نرم افزار MATLAB انجام گرفت. جمع آوری داده ها در بازه زمانی آذر تا اسفند 1397 انجام شد. مراحل مختلف طرح جهت روایی و پایایی به تایید خبرگان رسید. یافته‌ها: پس از پیاده سازی مصاحبه ها و پس از حذف هم پوشانی ها تعداد 72 کد اولیه بدست آمد. سپس کدهای اولیه در قالب اهداف پژوهش بعنوان 5 موضوع (تم) شامل (کیفیت خدمات، هزینه، کادر پزشکی و درمانی، تجهیزات پزشکی و امکانات و تسهیلات رفاهی) و 23 زیر موضوع (ساب تم) طبقه بندی شد. سپس نتایج فاز کیفی برای تعیین اهمیت با استفاده از روش تصمیم گیری جمعی دیماتل در شش گام مورد بررسی قرار گرفت که با اهمیت ترین زیر موضوعات بدست آمد. نتیجه‌گیری: با توجه به اهداف پژوهش توسعه گردشگری پزشکی در بیمارستان های نظامی و غیرنظامی شهر تبریز مستلزم توجه به راه اندازی بخش IPDو اتاق های VIP، تناسب هزینه با قیمت رقابتی مبدا بیمار، جذب و آموزش پزشکان و کادر درمانی حاذق، استفاده از علم ارزیابی فناوری سلامت (HTA) و تسهیل فرایند پذیرش بیمار جهت ارتقاء کیفیت خدمات و کشش و جذب گردشگر پزشکی می باشد. توسعه گردشگری پزشکی در کنار خدمات وتسهیلات و امکانات شهری، مستلزم عوامل درون بیمارستانی و در راس آنها کیفیت خدمات مناسب با استاندارد های بین المللی، خدمات رفاهی درون یا جنب بیمارستانی، تجهیزات به روز پزشکی و بخش ها و کارکنان آموزش دیده است بعلاوه نقش مهارت ارتباط زبانی نیز بسیار قابل توجه است.