اصول و روش‌های مداخله روانی در بحران‌ حوادث

Abstract

بحران نوعی پاسخ به خطرزایی یک حادثه است که خود به‌صورت یک شرایط دردناک تجربه می‌شود، بحران می‌تواند به چند ساعت محدود شود و یا هفته‌ها طول بکشد. در بحران اقدامات گسترده‌ای برای کمک به فرد در کاهش ناراحتی به حرکت در می‌آید تا شخص را از نظر تعادل هیجانی به حالت با ثبات قبلی برگرداند. زمانی‌که شخص به تعادل هیجانی دست پیدا کرد، بحران رفع می‌شود. واکنش‌های سازگارانه نسبت به بحران، نیرو‌های بالقوه فرد را به حرکت درمی‌آورد و برعکس واکنش‌های ناسازگارانه باعث عمیق‌تر شدن بحران، انحطاط، واپس‌گرایی و بروز علایم اختلالات روانی می‌شود. بحران انواع مختلفی دارد و براساس ملاک‌هایی چون شدت، نوع منبع ایجادکننده، ماهیت بحران و شیوه‌های مواجهه با آن طبقه‌بندی می‌شود. یکی از آن‌ها بحران‌های ناشی از حوادث طبیعی است. بحران‌ها علایمی از قبیل: جدایی، فقدان یا از دست‌رفتگی، عذاب درونی، مجروحیت، آسیب ناشی از استرس، از دست‌دادن دارایی، آوارگی، مهاجرت و غیره، از جمله علایمی هستند که بیشتر ناشی از بحران‌های حوادث طبیعی است. بحران‌ها از هر نوعی که باشند دارای علایم، مراحل و شیوه‌های مداخله‌ای تقریباً یکسانی دارند. در این مقاله سعی شده است با تکیه به منابع علمی و با استفاده از تجارب بالینی، مهم‌ترین و اساسی‌ترین اصول و روش‌های مداخله روان‌شناختی در بحران با تأکید بر شرایط بحران ناشی از حوادث ارایه شود. در تدوین مطالب سعی شده است، شیوه‌های مداخله‌ای با شرایط فرهنگی جامعه انطباق داده شود.