تأثیر کاردرمانی بر عزت نفس زنان خانه دار مبتلا به اختلالات خلقی پس از ترخیص از بیمارستان: یک مطالعۀ کارآزمایی بالینی

Abstract

مقدمه: علی‌رغم اهمیت نقش عزت‌نفس در پیشگویی علائم افسردگی و مانیا در بیماران مبتلا به اختلالات خلقی، در مطالعات متعدد کمتر به این موضوع پرداخته شده است. این مطالعه با هدف تعیین تأثیر کاردرمانی بر عزت‌نفس زنان خانه‌دار مبتلا به اختلالات خلقی پس از ترخیص از بیمارستان انجام شد. روش کار: در این کارآزمایی بالینی شاهددار تصادفی، ۷۵ نفر از زنان خانه‌دار مبتلا به اختلالات خلقی ترخیص‌شده از بیمارستان روان‌پزشکی ابن‌سینای مشهد در سال ۹۵-۹۴ در دو گروه مداخله (۳۵ نفر) و شاهد (۳۵ نفر) تحت مطالعه قرار گرفتند. گروه مداخله تحت کاردرمانی (مطابق مدل کاردرمانی روانی ـ اجتماعی Cara) طی ۲۰ جلسۀ ۱۲۰ دقیقه‌ای به‌مدت دو بار در هفته قرار گرفتند و گروه شاهد مراقبت‌های روتین را دریافت کردند. ابزار پژوهش، پرسش‌نامۀ عزت‌نفس کوپر اسمیت بود که پیش از مداخله و ۲/۵ ماه پس از اجرای مداخله در هر دو گروه مداخله و شاهد به‌طور هم‌زمان تکمیل شد. آنالیز داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار SPSS نسخۀ ۱۱/۵ و آزمون‌های دقیق فیشر، تی مستقل و تی زوج انجام شد. یافته‌ها: در مرحلۀ قبل از مداخله از نظر میانگین نمرۀ عزت‌نفس بین گروه مداخله (۱۱/۴ ± ۹۷/۲) و شاهد (۱۰/۴ ± ۹۵/۵) تفاوت معناداری وجود نداشت (۰/۱۷=P)؛ اما از نظر تغییرات میانگین نمرۀ عزت‌نفس قبل و پس از مداخله، بین گروه مداخله (۱۱/۲ ± ۱۳/۸) و شاهد (۹/۶ ± ۳/۳) تفاوت معنادار بود (۰/۰۰۱>P). نتیجه‌گیری: اجرای فعالیت‌های کاردرمانی می‌تواند موجب تقویت عزت‌نفس در بیماران مبتلا به اختلالات خلقی شود؛ لذا پیشنهاد می‌شود که به خدمات‌رسانی کاردرمانی حتی پس از ترخیص بیماران از بیمارستان توجه بیشتری شود.