وضعیت موجود سامانه های ملی اطلاعات سلامت جمهوری اسلامی ایران

Abstract

مقدمه: امروزه سامانه‌ها و پایگاه‌های داده‌ای برخط، محور خدمت رسانی دولت‌ها را تشکیل می‌دهند و جایگاه خاصی در ثبت و ذخیره‌سازی، پردازش، تحلیل و نمایش داده‌ها و اطلاعات دارند. هدف از این مطالعه شناسایی سامانه‌های ملی سلامت و بررسی محتوای آن‌ها بود. مواد و روش کار: این مطالعه به صورت مروری اسنادی و کیفی اجرا شد. برای گردآوری اطلاعات در بخش مروری اسنادی از طریق جستجوی اینترنتی و اطلاعات منتشره در حوزه سلامت و در بخش کیفی از طریق مصاحبه با خبرگان و افراد مطلع در حوزه فناوری سلامت بهره گرفته شد. یافته‌ها:انواع مختلف پایگاه داده‌ها شامل سامانه‌های ملی، برنامه‌های ثبت بیماری‌ها و پرونده الکترونیک سلامت در حوزه اطلاعات سلامت در کشور شناسایی شد. در زمان مطالعه در کشور تعداد 10 سامانه ملی، بیش از 150 برنامه ثبت بیماری‌ها و پرونده‌های الکترونیک سلامت با 11 نام‌گذاری گوناگون وجود داشت. سامانه‌های ملی سلامت شامل سپاس، آواب، سیب، ایمان، اطلاعات درمان سوء مصرف مواد، مدیریت سوء مصرف مواد، اطلاعات عملکرد پزشکان، پکس، سیناسا و سیمای سرطان می‌شد که در طی سالهای 95-1384 راه‌اندازی شده‌اند. نتیجه‌گیری: طبق نتایج مطالعه، در حال حاضر سامانه‌های ملی حوزه سلامت کشور اطلاعات مربوط به بیماران و مراجعان به مراکز سلامت را به صورت برخط ثبت و نگهداری می‌نمایند؛ اما تحلیل اطلاعات آن‌ها بر خط نیست و پس از گذشت چند سال از زمان بهره‌برداری، هنوز زیر ساخت‌های تحلیل آنها کاملا مشخص نشده است. در مجموع وضعیت سامانه‌های ملی اطلاعات سلامت در ایران مطلوب بود، اگر چه این سامانه‌ها در پاره‌ای از زمینه‌ها محتاج بازنگری و اصلاح هستند. این اصلاح به نسبت در زمینه نوع و نحوه تحلیل داده‌ها؛ نحوه انتشار داده‌ها، اطلاعات و گزارش‌ها؛ و سطح دسترسی به افراد ضروری تر است.