تاثیر آموزش بر سرمایه اجتماعی

Abstract

در دهه‌های اخیر شاهد ورود واژه سرمایه اجتماعی در گفتمان‌ها و اسناد علمی در قلمرو‌های جامعه شناسی، علوم اجتماعی و اقتصاد بوده‌ایم. توجیه این تمرکز بر سرمایه اجتماعی مبتنی بر نقشی است که سرمایه اجتماعی در تولید و افزایش سرمایه انسانی، اقتصادی و محیطی ایفا می‌کند. از طرف دیگر آموزش یک عنصر پایه‌ای برای انسجام اجتماعی، هویت ملی و مردم سالاری می‌باشد. مؤسسات آموزشی صرفاً انتقال‌دهنده سرمایه انسانی نیستند بلکه سرمایه اجتماعی را نیز در قالب قوانین و هنجارهای اجتماعی انتقال می‌دهند. این پژوهش به‌دنبال اثبات این فرضیه بوده است که آموزش، منجر به بهبود سرمایه اجتماعی می‌شود. از همین رو درگام نخست با به‌کارگیری روش جایگزینی فوکویاما برای متغیر‌های سرمایه اجتماعی و درقالب روش OLS برای داده‌های سری زمانی دوره 1393-1363ایران، تأثیر آموزش بر هریک از متغیرهای انتخابی سرمایه اجتماعی برآورد گردید که در این معادله‌ها اکثر ضرایب آموزش معنادار بود. سپس در گام بعدی برای نشان دادن تأثیر آموزش بر سرمایه اجتماعی با استفاده از روش تحلیل مؤلفه‌های اصلی PCA، شاخص ترکیبی از متغیرهای انتخاب شده برای سرمایه اجتماعی ساخته و تأثیر آموزش را بر روی این شاخص برآورد شد. نتایج در هر دو قسمت تأیید می‌کند که آموزش یک عنصر کلیدی برای بهبود سرمایه اجتماعی یا کاهش برخی بزهکاری‌های اجتماعی به عنوان معیاری از سرمایه اجتماعی است.