بررسی تاثیر شاخص‌های خلاقیت بر رشد اقتصادی در کشورهای منتخب

Abstract

بر اساس نظریه‌های جدید توسعه، خلاقیت نقش اساسی در تحقق رشد و توسعه اقتصادی از طریق تبدیل "قابلیت­های" انسانی به "کارکردهای" انسانی، ایفا می‌کند. در واقع نقطه عطف توسعه اقتصادی زمانی است که اصلی‌ترین عامل توسعه یعنی انسان، ذهن انسان و قابلیت‌ها و توان نامحدود ذهن انسان مورد توجه قرار ‌گیرد. بر این اساس، مطالعه حاضر سعی دارد به بررسی تأثیر شاخص‌های جهانی خلاقیت بر رشد اقتصادی در دو گروه کشورهای توسعه‌یافته و کشورهای در حال توسعه طی دوره 2016-1990 با استفاده از روش تحلیل عاملی و اقتصادسنجی فضایی بپردازد. نتایج حاصل از تحلیل عاملی بیانگر وجود سه عامل برای شاخص‌های خلاقیت در کشورهای در حال توسعه و دو عامل برای کشورهای توسعه‌یافته می‌باشد. طبق نتایج به دست آمده از روش اقتصادسنجی فضایی، برای کشورهای توسعه‌یافته ملاحظه می‌گردد که هر دو عامل اول (متغیرهای مخارج تحقیق و توسعه، ثبت اختراع، صادرات صنایع با فناوری بالا و تعداد محققین تحقیق و توسعه) و دوم (متغیرهای صادرات خلاق و تحصیلات عالی) تأثیر مثبت و معنی‌داری بر رشد اقتصادی دارند. نتایج کشورهای در حال توسعه نیز نشان می‌دهد که هر سه عامل اول (متغیرهای مخارج تحقیق و توسعه، ثبت اختراع و محققین تحقیق و توسعه)، دوم (متغیرهای صادرات صنایع با فناوری بالا و صادرات خلاق) و سوم (متغیر تحصیلات عالی) تأثیر مثبت و معنی‌داری بر رشد اقتصادی دارند.