بومی‌سازی تئوری‌آربیتراژ‌برای بازار سرمایه ایران

Abstract

در این مقاله، پس از توضیحی درخصوص نظریه بازار سرمایه و مبانی تئوری قیمت‌گذاری آربیتراژ یعنی تئوری قیمت‌گذاری دارایی سرمایه‌ا‌ی، به نقش اطلاعات در‌بازار سرمایه اشاره می‌کنیم. سپس، طرح پژوهشی درباره رابطه بین انواع سپرده‌ها‌ی بانکی و شاخص‌ها‌ی مهم بورس اوراق بهادار در بازار سرمایه ایران بیان می‌شود که زمینه‌ساز محاسبات تئوری آربیتراژ است. پس از آزمون‌ها‌ی آماری، ضرایب تعیین بالای 55 درصد برای متغیر سپرده‌ها‌ی بانکی غیردولتی و سپرده‌ها‌ی بانکی دولتی – خود دولت با هر دو شاخص کل و شاخص بازده مشاهده شد و بیش از نیمی از تغییرات در دو شاخص اصلی بورس از طریق سپرده‌ها‌ی یادشده توصیف می‌شوند. همچنین تغییرات در میزان وام‌دهی بانک‌ها - بدهی بخش غیردولتی به نظام بانکی - همسو با تغییرات در میزان سپرده‌ها می‌باشد، به عبارتی، تغییرات در میزان سپرده‌ها می‌تواند از طریق میزان وام‌دهی بانک‌ها به شرکت‌ها بر شاخص‌ها‌ی ما در بورس تأثیرگذار باشد. ضرایب تعیین به دست آمده بین سه متغیر‌کل سپرده‌ها‌ی بخش غیر دولتی، سپرده‌ها‌ی بخش دولتی نزد نظام بانکی – خود دولت و سپرده‌ها‌ی بخش دولتی نزد نظام بانکی – مؤسسات و شرکت‌ها با متغیر بدهی بخش غیر‌دولتی به کل بانک‌ها به ترتیب عبارت است از 996/0، 964/0، و 669/0 و نشان‌دهنده ارتباط قوی بین متغیرها‌ی یادشده و معرف سپرده‌ها‌ی بانکی به عنوان عواملی از ضرایب بتا در ایران است.