کارایی تأمین اجتماعی و اقتصاد سیاسی

Abstract

سه برار شدن جمعیت سالمندان در چهار دهه اخیر توجه بیش از پیش به برنامه‌های بازنشستگی و تأمین اجتماعی را می طلبد. این مطالعه ضمن تبیین این موضوع مؤلفه های اثرگذار بر شکل گیری و رشد برنامه های تأمین اجتماعی در کشورهای مختلف دنیا را در قالب تئوری‌های سیاسی و تئوری‌های اقتصادی-جمعیتی مشخص می نماید و با محور قرار دادن این تئوری‌ها به رابطه ساختار سیاسی و تأمین اجتماعی می پردازد. همچنین، مطالعه حاضر با معرفی شاخص دیکسون به‌عنوان شاخصی برای تعیین‌کارایی تأمین اجتماعی به‌کمک تحلیل‌های رگرسیونی عوامل سیاسی و اقتصادی مؤثر برکارایی تأمین اجتماعی را برآورد می‌کند. نتایج نشان می دهد درکشورهایی‌که از درجه آزادی سیاسی بیشتری برخوردارند، سیستم‌های تأمین اجتماعی‌کارایی بالاتری دارند درحالی‌که برای کشورهای فقیر و ثروتمندکه درجه آزادی سیاسی‌شان پایین است مؤلفه های اقتصادی ازجمله سهم جمعیت بالای 65 سال و توزیع ناعادلانه درآمد برکارایی تأمین اجتماعی مؤثر است و عوامل سیاسی نقش چندانی درکارایی ندارد.