اثر شوک نفتی بر سرمایه گذاری بخش خصوصی در ایران

Abstract

نفت و قیمت آن در اقتصاد کشورهای صادرکننده نفت مانند ایران از نظر ایجاد درآمد برای دولت بسیار حائز اهمیت است. از آنجایی که قیمت نفت در بازارهای جهانی تعیین می شود، از آن به عنوان یکی از عوامل بی ثباتی در اقتصاد و از متغیرهای تأثیرگذار بر سرمایه گذاری بخش خصوصی یاد می شود. این مسئله هرگاه با شوک نفتی همراه شود، شدت بیشتری پیدا می کند. در این مقاله سعی شده تا جهت و شدت شوکهای نفتی در چارچوب یک مدل اقتصادسنجی بر سرمایه گذاری بخش خصوصی در اقتصاد ایران طی سالهای 1381-1338 مورد آزمون قرار گیرد. نتایج بررسی های تجربی نشان می دهد که هرگاه شوک نفتی به صورت افزایش بیش از 25 درصدی درآمدهای ارزی حاصل از فروش نفت تعریف شود (شوک نفتی مثبت) اثر آن مثبت و هرگاه به صورت کاهش بیش از 25 درصدی درآمدهای ارزی حاصل از فروش نفت تعریف شود (شوک نفتی منفی) اثر منفی بر سرمایه گذاری بخش خصوصی دارد. به عبارت دیگر شوکهای نفتی تأثیر متفاوتی بر سرمایه گذاری بخش خصوصی دارند.