پیش‌بینی قیمت محصولات کشاورزی: مطالعه موردی پیاز، سیب‌زمینی و گوجه‌فرنگی

Abstract

این مطالعه با هدف پیش‌بینی قیمت اسمی‌‌ و واقعی برخی از محصولات کشاورزی نظیر پیاز، سیب‌زمینی و گوجه‌فرنگی صورت گرفته است. پس از بررسی‌ایستایی سریها، تصادفی بودن متغیرها با استفاده از دو آزمون ناپارامتریک والد- ولفویتز و پارامتریک دوربن- واتسون بررسی شد. براساس نتایج ‌این آزمونها تمامی ‌‌سری قیمت اسمی‌‌ محصولات یاد شده، همچنین سری قیمت واقعی سیب‌زمینی به‌عنوان سریهای غیرتصادفی و قابل پیش‌بینی ارزیابی شدند. دوره مطالعه، سالهای 1384-1350 را در بر می‌گیرد. الگوهای مورد استفاده برای پیش‌بینی نیز الگوهای خودرگرسیو (AR) ، میانگین متحرک (MA) ، ARIMA ، تعدیل نمایی یگانه ، تعدیل نمایی دوگانه ،‌ هارمونیک ، ARCH و الگوی شبکه عصبی مصنوعی بود. از میان چهار سری پیش‌بینی بر اساس معیار کمترین خطا، الگوی ARIMA سریهای قیمت اسمی پیاز و سیب‌زمینی را بهتر از سایر روشها پیش‌بینی کرد. الگوی‌ هارمونیک، قیمت اسمی گوجه‌فرنگی را با کمترین خطا پیش‌بینی کرد. برای قیمت واقعی سیب‌زمینی نیز پیش‌بینی الگوی ARCH حاوی کمترین خطا بود. میزان خطای پیش‌بینی در سری اسمی ‌‌سیب‌زمینی کمتر از سری واقعی آن بود. مقادیر پیش‌بینی شده برای سال 1385 و 1386به جز قیمت سیب‌زمینی نسبت به مقادیر سال 1384 بالاتر به دست آمد.