تحلیلی از اثر مالیات ارزش افـزوده بـر روی اشتغال: مطالعـه بین کشوری

Abstract

نظام مالیات بر ارزش افزوده که چند سالی است قانون آن در ایران تصویب و برای گروه­هایی از فعالان اقتصادی به مرحله اجرا درآمده، یکی از انواع مالیات­های غیرمستقیم است که قاعدتاًً تأثیراتی را بر متغیرهای اقتصادی از جمله اشتغال خواهد داشت. از آنجایی که توجه به پیامدهای مثبت و منفی هر سیستم جدید از لوازم تضمین حصول موفقیت بیشتر در پیاده سازی آن است ، بایسته است نظام مالیات بر ارزش افزوده را نیز از این منظرمورد توجه قرار دهیم. به این منظور در این پژوهش رابطۀ بین مالیات ارزش افزوده و اشتغال مورد بررسی قرار گرفت. این مطالعه با استفاده از مدل پانل دیتا پویا (OGMM) صورت گرفته است. نمونه آماری استفاده شده در این پژوهش مشتمل است بر 27 کشور، 11 کشور غیر OECD و16 کشور OECD. نتایج این مطالعه نشان می­دهد که تأثیر مالیات ارزش افزوده بر اشتغال در کشورهای غیر OECD برابر 089/0 و در کشورهای OECD برابر 04/0 است. بنابراین، اثر مثبت و معنی­دار مالیات ارزش افزوده بر اشتغال مورد تأیید قرار می­گیرد. همچنین، با توجه به نتایج برآوردی تأثیر سایر مالیات­­ها بر اشتغال در کشورهای غیر OECD برابر 014/0- و در کشورهای OECD برابر 029/0- می­توان گفت که اگر مالیات از نوع ارزش افزوده باشد منجر به افزایش اشتغال خواهد شد اما سایر مالیات­ها منجر به کاهش اشتغال می‌شود.