برآورد تعداد بیماری و مرگ منتسب به آلاینده های SO2 و NO2 با استفاده از مدل AirQ در شهر همدان

Abstract

مقدمه: در بین انواع آلاینده‌های گازی هوا، NO2 و SO2 جزء مواردی هستند که در بیشتر حوادث جهانی مرتبط با آلودگی هوا نقش داشته‌، محرک مجاری تنفسی بوده و می‌توانند باعث بروز اثرات بهداشتی متعددی در انسان گردند. از اینرو و با توجه به‌ضرورت بررسی این مطالعه با هدف کمّی‌سازی اثرات بهداشتی آلاینده‌های NO2 و SO2 در شهر همدان انجام گرفت.

روش کار: این مطالعه از نوع مقطعی بود و در آن ابتدا اطلاعات مربوط به آلاینده‌های موردنظر و پارامترهای هواشناسی موردنیاز در طی سال 1393 به ترتیب از سازمان‌های حفاظت محیط‌زیست و هواشناسی شهر همدان اخذ گردید. داده‌های اخذ شده با استفاده از معیارهای سازمان بهداشت جهانی اعتبارسنجی و تبدیل واحد شدند. سپس شاخص‌های آماری موردنیاز مدل محاسبه ‌شده و با داشتن بروز پایه، خطر نسبی و جمعیت در معرض اثرات مختلف آلاینده‌ها مورد ارزیابی قرار گرفت.

یافته ها: طبق نتایج حاصله متوسط غلظت سالیانه‌ی NO2 و SO2 به ترتیب 7/1 و 6/1 برابر استاندارد کشور ایران بود و با در نظر گرفتن حد مرکزی خطر نسبی، جزء منتسب برای کل مرگ منتسب به آلاینده‌های NO2 و SO2 به ترتیب برابر با 74/1 و 92/0 درصد برآورد شد که بیانگر به ترتیب 9/51 و 3/27 نفر مرگ در طی سال 1393 می‌باشند.

نتیجه‌گیری: بیشترین تعداد اثرات زیان‌بار مشاهده ‌شده برای آلاینده‌های SO2 و NO2 به ترتیب در دامنه‌ی غلظت 20 تا 49 و 40 تا 89 میکروگرم در مترمکعب بود که بیانگر توزیع وسیع‌تر غلظت آلاینده‌ی NO2 نسبت به آلاینده‌ی SO2 می‌باشد. همچنین می‌توان نتیجه گرفت که آلاینده‌های بررسی ‌شده (NO2 و SO2) اثرات زیان‌باری را بر روی ساکنین شهر همدان گذاشته و بایستی قبل از افزایش بیشتر این اثرات، اقدامات پیشگیرانه از سوی مسئولین مربوطه صورت گیرد.