بررسی مقایسه‌ای دو سیستم Cone Beam CT به لحاظ دقت اندازه‌گیری خطی محل‌های قراردهی ایمپلنت در مندیبل به‌صورت In Vitro

Abstract

سابقه و هدف: هنگام قراردادن ایمپلنت در مندیبل، نواحی بحرانی آناتومیکی داریم که از آن جمله می‌توان به کانال آلوئولار تحتانی، سوراخ چانه‌ای و ریشه دندان‌های مجاور اشاره کرد. تا چندی پیش تصاویر دوبعدی حاصل از رادیوگرافی‌های پری‌اپیکال، پانورامیک و توموگرافی معمولی به‌عنوان یک استاندارد در ارزیابی استخوان و قراردهی ایمپلنت در آن محسوب می‌شدند‌. CBCT (Cone Beam Computed Tomography) روش جدید تصویر‌برداری است که دارای مزایایی نسبت به سایر روش‌ها می‌باشد؛ از این رو، بر آن شدیم تا به بررسی دقت دو سیستم CBCT (‌Promax 3D ساخت کمپانی Planmeca فنلاند و Newtom 3G ساخت ایتالیا) به لحاظ اندازه‌گیری فواصل آناتومیک در مندیبل بپردازیم. مواد و روش‌‌ها: در این مطالعه تجربی از 6 مندیبل خشک جهت اندازه‌گیری ارتفاع و عرض استخوان در 6 ناحیه استفاده گشت. همچنین از کولیس به‌عنوان Gold Standard بهره گرفته شد و فواصل مورد نظر پس از اندازه‌گیری با کولیس توسط سولفات باریم (به‌عنوان یک ماده اوپاک) مارکر‌گذاری گردیدند. سپس، مندیبل‌ها توسط دو سیستم CBCT اخیر اسکن شدند و فواصل مورد نظر توسط دو مشاهده‌گر (متخصص رادیولوژی دهان، فک و صورت) تحت شرایط یکنواخت و به کمک نرم‌افزارهای مربوط به هر دستگاه اندازه‌گیری گردیدند. در ادامه، نتایج حاصل از سیستم‌های CBCT توسط تست ANOVA یا آنالیز واریانس چند‌متغیره (Multivariate Analysis‌‌) با استفاده از Gold Standard مقایسه شدند. یافته‌ها: با توجه به نتایج به‌دست‌آمده، هر دو سیستم اندازه‌گیری Promax 3D و Newtom 3G (در هر سه F.O.V) در محاسبه ارتفاع مندیبل، دقت بالایی نزدیک به کولیس داشتند؛ درحالی که در اندازه‌گیری ضخامت باکو‌لینگوال، Promax 3D به کولیس نزدیک‌تر بود و نسبت به Newtom 3G (هر سه F.O.V) دقت بیشتری داشت (001/0>P)؛ بنابراین سیستم Promax هم در سنجش ارتفاع و هم در سنجش عرض باکولینگوال دارای دقتی نزدیک به Gold Standard می‌باشد. نتیجه‌گیری: نتایج مطالعه حاضر نشان داد که دو تکنیک Promax 3D و Newtom 3G (در هر سه F.O.V) از دقت اندازه‌گیری قابل قبولی در حد میلی‌متر برخوردار بوده و دارای توانایی اندازه‌گیری ابعاد طولی و عرضی مورد نیاز برای پایه‌ریزی طرح درمان می‌باشند.