بررسی معیارهای درخواست سی تی اسکن مغزی قبل از انجام پونکسیون کمری در کودکان مشکوک به مننژیت در بیمارستان حضرت رسول اکرم(ص) تهران

Abstract

تشخیص مننژیت تنها با انجام پونکسیون کمری Lumbar puncture;LP)) میسر میباشد, ولی همواره برای پزشکان پیش از انجام این اقدام ,نگرانی در مورد عوارض آن وجود داردکه خطر ناک ترین آنها هرنی مغزی میباشد. مشکلات موجود در معاینه عصبی بخصوص در شیرخواران, عدم همکاری کودک و شیرخوار در هنگام انجام کار , باورهای نادرست در سطح جامعه و نگرانی پزشکان از مشکلات قانونی , در اختیار نبودن امکانات انجام سی تی اسکن اورژانس در بسیاری از نقاط کشور,هزینه ها و خطرات مواجهه بی دلیل با اشعه دلایلی هستند که بررسی علل درخواست B.CT (سی تی اسکن مغزی) را پیش از LPبخصوص در مراکز آموزشی ما که هدف این مطالعه نیز میباشد ضروری مینمایاند.

در این بررسی توصیفی و مقطعی یکساله تعداد 100شیرخوار و کودک دوماهه تا دوازده ساله مشکوک به مننژیت که کاندید انجام LP بودند براساس تشخیص پزشکان مربوطه به دوگروه درخواستB.CT شده و نشده تقسیم شدند و متغیرهای زمینه ای و بالینی احتمالی موثر در این تصمیم گیری با کمک پرسشنامه تکمیل و نتایج B.CT های انجام شده ثبت گردید. یافته های حاصله در دو گروه با کمک آزمون آماری chi-square بررسی شد و P.value<0.05 سطح معنادار بودن تلقی گردید.

پیش از انجام LP در 21 بیمار درخواست B.CT شد (گروه مورد) که نتایج آن تنها در 3 نفر ( 14% ) موارد منجر به کنسل شدن LP گردید. از میان متغیر های مورد بررسی صرفاً داشتن چهره توکسیک , حال عمومی بد, ملاج برجسته و کاهش قابل ملاحظه سطح هشیاری (Glasgow coma scale<8 ) با این تصمیم گیری مرتبط بود . همچنین تمایل به چنین درخواستی با توجه به P value=0.2 با پارامترهایی همچون ایست قلبی تنفسی اخیر, علائم فوکال واضح , ادم پاپی , همی پارزی و برادی کاردی وجود داشت. در طی مطالعه دو مورد هرنی مغزی درگروه شاهد رخ داد که هر دوشیرخوار علائم واضح بیقراری شدید و استفراغ های جهنده داشتند.

کاهش شدید سطح هشیاری وعلائم فوکال در سایر مطالعات نیز جزو معیارهای پذیرفته شده درخواست B.CT پیش از LP مطرح گردیده اما دو معیار دیگر (حال عمومی و ملاج برجسته) به تنهایی بنظر نمیرسد دلایل منطقی برای چنین درخواستی باشند. مطالعات وسیعتر بخصوص با در نظر گرفتن تشخیصهای افتراقی و محدودیتهای طیف سنی کودکان میتواند به پروتکل های آموزشی مناسب انجامیده و پزشکان را بلحاظ قانونی نیز حمایت نماید.