ارزیابی عملکرد کیت‌های متداول اندازه‌گیری کراتی‌نین در سرم و ادرار:آیا نتایج حاصل از این روش‌ها برای استفاده بالینی مناسب هستند؟

Abstract

سابقه و هدف: در حال حاضر اندازه‌گیری مقدار کراتی‌نین سرم و ادرار معمول‌ترین روش ارزیابی عملکرد کلیه است. بدین منظور، روش ژافه بیشترین کاربرد را دارد. اختلاف نتایج حاصل از اندازه‌گیری کراتی‌نین یک نمونه ممکن است ناشی از کیفیت پایین روش اندازه‌گیری، کالیبراسیون نامناسب روش و یا استفاده نامناسب آزمایشگاه از روش اندازه‌گیری باشد. در این مطالعه و براساس آمار EQAP ، عملکرد کیت‌هایی مورد ارزیابی قرار گرفت که بیشترین کاربرد را در آزمایشگاه‌های تشخیص طبی ایران داشتند. روش بررسی: برای ارزیابی عملکرد روش­های اندازه‌گیری کراتی‌نین پنج کیت متداول مورد استفاده در ایران، شامل پارس آزمون، پیشتاز طب، آدیت، من و بیونیک، از نظر عدم‌دقت، قابلیت‌های آشکارسازی، خطی‌بودن و مقایسه نتایج ، مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج حاصل از نظر آماری با استفاده از درصد ضریب تغییرات، آزمون t جفت‌شده و رگرسیون خطی و از نظر بالینی بر اساس خطای کل مجاز بررسی شدند. یافته­ها: عدم‌دقت و قابلیت‌های‌ آشکارسازی کیت‌ها قابل‌قبول بودند، ولی نتایج خطی‌بودن روش‌ها در دامنه اندازه‌گیری ارائه‌شده توسط تولیدکنندگان را نشان ندادند. به علاوه، در تمامی موارد از نظر آماری و در اکثر موارد از نظر بالینی، اختلاف معنی‌داری بین نتایج هر کیت با میانگین کل نتایج به عنوان میزان هدف وجود داشت. نتیجه­ گیری: براساس نتایج حاصل از این مطالعه که برای اولین بار در ایران انجام شده است، لازم است روش‌های ژافه اندازه‌گیری کراتی‌نین با روش‌های آنزیمی جایگزین شوند. به‌علاوه همسان‌سازی و استانداردسازی این روش‌ها در مقایسه با یک روش مرجع لازم است.