مطالعه و شناسایی پلی‌مورفیسم ژن rpoB (مارکر مقاومت به داروی ریفامپین) در سوش‌های مایکوباکتریوم توبرکلوزیس مقاوم به دارو در نمونه‌های جدا شده از بیماران شهر تهران

Abstract

سابقه و هدف : باکتری­های مقاوم به داروهای ضد سلی از عوامل مهم مرگ مبتلایان به سل است. مقاومت مایکوباکتریوم­ها به ریفامپین در اثر جهش در ناحیه bp 81 ژن rpoB است. این تحقیق با هدف شناسایی نوع و فراوانی جهش­های این ناحیه در نمونه­های شهر تهران صورت گرفت. روش بررسی : در این مطالعه تجربی، از 50 بیمار مبتلا به سل که پس از 6 ماه درمان با داروهای ضد سلی بهبود نیافته بودند، نمونه خلط گرفته شد. پس از کشت نمونه­ها در محیط کشت لون اشتاین جانسون و انجام تست­های حساسیت، نمونه­های مقاوم به ریفامپین شناسایی شدند و ژن rpoB شان تکثیر و توالی یابی گردید. نتایج توالی­یابی توسط برنامه DNAMAN آنالیز گردید. یافته ­ ها: 14نمونه (70 درصد) دارای جهش در ناحیه bp 81 ژن rpoB بودند. 6 نمونه فاقد هرگونه جهش در این ناحیه بودند. فراوان­ترین جهش­ها در رمزهای 531 (40 درصد) و 515 (20 درصد) مشاهده گردید. جهش جدیدی نیز در رمز 515 مشاهده گردید. نتیجه ­ گیری : وجود جهش جدید در رمز 515 می­تواند نشانگر الگوی متفاوت جهش در بیماران شهر تهران باشد. وجود 6 نمونه فاقد جهش در این ناحیه این نظریه را قوّت می­بخشد که مقاومت مایکوباکتریوم توبرکلوزیس نسبت به داروی ریفامپین می­تواند علاوه بر عوامل ژنتیکی دارای عوامل غیرژنتیکی نیز باشد و یا ژن­های دیگری در خارج از ناحیه bp 81 نیز در ایجاد مقاومت به ریفامپین نقش داشته باشند.