بررسی عصاره آبی الکلی گیاه کاکوتی (Ziziphora tenuior L.) بر سندرم تخمدان پلی‌کیستیک در رت ویستار

Abstract

زمینه و هدف: سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS) که با عدم تخمک‌گذاری مزمن، التهاب سیستمیک و هایپراندروژنیسم بروز می‌یابد، شایعترین اختلال اندوکرینی در زنان سنین باروری است. گیاه کاکوتی به‌دلیل دارا بودن پولگون (Pulegone)، فلاونویید و آنتوسیانین دارای فعالیت ضدالتهابی می‌‌باشد. در این پژوهش اثرات تعدیل‌کنندگی عصاره کاکوتی به‌واسطه خواص ضدالتهابی آن بر پروفایل هورمونی و بهبود علایم بافتی PCOS بررسی گردید. روش بررسی: در این پژوهش تجربی که در دانشگاه خوارزمی کرج، از مهر 1391 تا آبان 1392 انجام شد، 144 سر رت ویستار بالغ به سه گروه کنترل (بدون تزریق)، PCOS (تزریق mg 2 استرادیول ولرات به هر رت) و تجربی تقسیم شدند. پس از القای سندرم در مدت 60 روز، به گروه‌های تجربی عصاره‌ی کاکوتی با مقادیر mg/kg bw 100، 150 و 200 به‌مدت 10 روز متوالی به‌صورت درون صفاقی تزریق شد. حیوانات با کلرفرم کشته و تخمدان‌ها و خون آنها به‌منظور بررسی‌های هیستومورفومتریک، هورمونی و تعیین سطح شاخص التهاب (CRP) برداشت شد. داده‌ها با استفاده از روش ANOVA یک‌طرفه آزمون شدند و 05/0P< سطح معنادار در نظر گرفته شد. یافته‌ها: بررسی‌ها نشان از کاهش معنادار ضخامت لایه‌ی گرانولوزا (82%)، تعداد جسم زرد (54%) و همچنین پیدایش کیست (79%) و افزایش CRP (68%) در گروه PCOS نسبت به کنترل داشت. درحالی‌که تغییرات بافتی در تخمدان‌های تجربی نسبت به کنترل تفاوت معناداری نداشت. کاهش LH، استرادیول، تستوسترون و CRP در گروه‌های تجربی نسبت به PCOS معنادار بود. نتیجه‌گیری: عصاره‌ی کاکوتی به‌واسطه اثرات ضد التهابی خود می‌تواند به‌واسطه بهبود علایم بافتی PCOS و تعدیل سطح هورمون‌ها، فرایند اوولاسیون را دوباره آغاز کند.