بررسی اهمیت وجود سابقه فامیلی مثبت در شیوع هیپرتانسیون در جامعه شهر اصفهان

Abstract

پرفشاری خون یکی از مهمترین ریسک فاکتورهای قابل کنترل در بیماریهای قلبی عروقی است. به طوری که کنترل پرفشاری خون در کل جامعه در گروههای سنی مختلف، اهمیت حیاتی در کنترل و پیشگیری از بیماریهای قلبی عروقی دارد. در پژوهشهای انجام شده در جوامع مختلف به وجود یک الگوی فامیلی در توزیع فشارخون پی برده شده است. وجود سابقه فامیلی مثبت پرفشاری خون، بطور چشمگیری در تعیین پیش آگهی فرد نسبت به بروز پرفشاری در آینده تاثیر دارد لذا نزدیک به 8150 نفر از جمعیت بالای 18 سال شهر اصفهان در طرح تحقیقاتی بررسی شیوع پرفشاری در سال 1372 مورد بررسی قرار گرفتند. فشارخون این افراد براساس معیارها و استانداردهای سازمان بهداشت جهانی در دو وضعیت خوابیده و نشسته و از هر دو دست، هرکدام 2 بار، در منازل اندازه گیری شد. علاوه بر آن یک پرسشنامه شامل 26 سوال از جمله سوالات مربوط به سابقه فامیلی مثبت در فامیل درجه یک و فامیل درجه دو، برای افراد مورد مطالعه تکمیل گردید، و افرادی که فشارخون معادل یا بالاتر از 140/90 میلی لیتر جیوه داشتند، جهت بررسی بیشتر و آزمایشات پاراکلینیکی به درمانگاه هیپرتانسیون مرکز تحقیقات قلب و عروق اصفهان ارجاع داده شد. نتایج بدست آمده به این صورت بود که: میانگین فشارخون سیستولی و دیاستولی در افرادی که سابقه فامیلی مثبتی دارند، بالاتر از آنهائی است که سابقه فامیلی منفی دارند. نتایج نشان میدهد که 37/4% مردان مبتلا به پرفشاری دارای سابقه فامیلی درجه یک بودند که این رقم در مورد زنان 45/4% بوده است. آزمون ارتباط فامیلی فشارخون در مردان با P=0.62 معنی دار نبوده است ولی در زنان قویا معنی دار شده است (P=0.000). این اختلاف با افزایش سن کمتر می شود. بیسوادی اغلب افراد بالای 60 سال و بی اطلاعی آنها از وجود بیماری در فامیل خود، ممکن است توجیه کننده کاهش اختلاف با افزایش سن باشد. همچنین در بررسی انجام شده، پس از حذف اثر عوامل مخدوش کننده به نظر می رسد تاثیر وجود سابقه فامیلی مثبت بر روی فشارخون خانمها بیشتر است. از طرفی وجود یک زمینه فامیلی قوی می تواند نشانگر وقوع هیپرتانسیون در فرزندان، در آینده باشد و این موضوع لزوم اندازه گیری روتین فشارخون کودکان و نوجوانان را بویژه آنهائی که سابقه فامیلی مثبت دارند روشن می سازد.