ارزیابی نیازهای یادگیری بیماران همودیالیزی در مراکز آموزشی درمانی دانشگاه علوم پزشکی ارومیه

Abstract

پیش‌زمینه وهدف:به دلیل پیچیدگی فرایند همودیالیز و همچنین لزوم مشارکت بیمار در مراقبت سلامت خود، آموزش بیمار باید به‌عنوانیک جزء مهم برنامه‌های ارتقاء سلامت و مدیریت بیماریموردتوجه قرار گیرد. برایناساسآموزشبیمارانهمودیالیزی بایستیبرنیازهاومشکلاتاختصاصیهربیماراستوارباشدبهصورتیکهبتواندسببتغییر رفتاردرآن‌هاشود. هدف از این پژوهش، تعیین نیازها و روش‌های آموزشی بیماران در مراکز همودیالیز دانشگاه علوم پزشکیارومیه می‌باشد. تا با آگاهی از آن‌ها به اشاعه بهترین شیوه‌های عملی جهت توسعه آن دست‌یافت.

مواد و روش‌ کار:این مطالعه از نوع توصیفی-مقطعی بوده کهدر سال 1394 انجام گرفت. جامعه موردپژوهش شامل بیماران همودیالیزی که به بخش همودیالیز مراکز آموزشی درمانی ارومیه مراجعه می‌کنند؛ که طبق آمار موجود تعداد 420 نفر بیمار می‌باشد. داده‌ها از طریق یک پرسشنامه که روایی و پایایی آن مورد تأیید قرار گرفت، جمع‌آوری گردید. داده‌هایجمع‌آوری‌شده توسط نرم‌افزار آماری SPSS و با استفاده از آزمون‌های خی دو و t-test تحلیل شد.

یافته‌ها: اکثر بیماران همودیالیزی ترجیح می‌دادند که از روش‌های پمفلت و کارگاه و سخنرانی شفاهی که توسط پزشکان، پرستاران و روان شناسان آموزش داده می‌شود استفاده کنند. بیشترین نیاز یادگیری بیماران همودیالیزی به ترتیب مربوط به مسائل روانشناسی (88/4)، عوامل خطرزا (75/4)، تغییر سبک زندگی (62/4)، تغذیه (56/4) و فعالیت‌های روزمره و ورزش (43/4) می‌باشد.

بحث و نتیجه‌گیری: نتایج این تحقیق نشان می‌دهد که بیماران همودیالیزی در مورد مسائل روانشناسی (افسردگی، مدیریت استرس و ...)، شناخت ریسک فاکتورها، سبک زندگی و تغذیه نیاز به یادگیری دارند؛ که در این زمینه می‌توان از مشاوره‌های روانشناسی و تغذیه نیز در کنار توصیه‌های متخصصان بالینی استفاده شود. همچنین ضروری به نظر می‌رسد طرحی برایاستانداردسازی ساختار و محتوای آموزشی که مبتنی بر نیازهاییادگیری بیماران باشد ارائه شود.