تأثیر حفاظتی عصاره اتانولی زردچوبه بر آسیب‌های روده القا شده توسط متوترکسات با کاهش استرس اکسیداتیو در موش صحرایی

Abstract

پیش زمینه و هدف: زردچوبه دارای اثرات محافظتی آنتی‌اکسیدانی و بیولوژیکی در برابر رادیکال‌های آزاد و استرس اکسیداتیو می‌باشد. در این مطالعه تأثیرات عصاره زردچوبه بر روی آسیب‌های روده‌ای و استرس اکسیداتیو در موش‌های صحرایی دریافت کننده متوترکسات بررسی شده است.روش کار: آزمایش روی موش‌های صحرایی نر در شش گروه انجام گرفت. گروه اول نرمال سالین، گروه‌های دوم و سوم دوزهای متفاوت(به ترتیب 100 و 200 میلی‌گرم بر کیلوگرم) عصاره زردچوبه به مدت 30 روز به صورت خوراکی، گروه چهارم تک دوز متوترکسات (20 میلی‌گرم بر کیلوگرم) در روز سی‌ام به صورت تزریقی (IP)، گروه پنجم و ششم دوزهای مختلف عصاره زردچوبه همراه با تک دوز متوترکسات دریافت نمودند. چهار روز پس از تزریق متوترکسات موش‌ها بیهوش و نمونه خون جهت تعیین آنتی‌اکسیدان تام، نمونه بافت ژوژنوم برای بررسی‌های آسیب شناسی و اندازه‌گیری مالون دی آلدئید و فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانی جمع آوری شد.یافته‌ها: کوتاه و پهن شدگی پرزهای روده، زخم مخاط، نفوذ سلول‌های التهابی، خونریزی غشاء پایه روده همراه با نکروز سلول‌های اپیتلیوم و کنده شدن آن‌ها در گروه دریافت کننده متوترکسات مشاهده گردید. فعالیت آنزیم‌های گلوتاتیون پراکسیداز، سوپراکسید دیسموتاز و کاتالاز در گروه دریافت کننده متوترکسات کاهش (05/0>p)، اما در گروه دریافت کننده توأم متوترکسات و زردچوبه فعالیت سوپراکسید دیسموتاز و کاتالاز افزایش معنی‌داری را نسبت به گروه دریافت کننده متوترکسات نشان داد (05/0>p). متوترکسات پراکسیداسیون لیپیدی را افزایش (05/0>p) ولی عصاره زردچوبه باعث کاهش آن شد (05/0>p).نتیجه گیری و بحث: این نتایج نشان می‌دهد که زردچوبه می‌تواند روده کوچک موش صحرایی را در مقابل آسیب‌های ناشی از متوترکسات محافظت کند. به نظر می‌رسد که این اثرات حفاظتی زردچوبه به خاطر خاصیت آنتی‌اکسیدانی آن باشد.