اثر لوپئول و فلوتامید بر بهبود هایپرفیبروز رحمی ناشی از تجویز دهیدرواپی‌آندروسترون (DHEA) در موش سفید کوچک آزمایشگاهی

Abstract

پیش‌زمینه و هدف: سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) شایع‌ترین اختلال اندوکرین زنان می‌باشد و هایپرپلازی آندومتر و متعاقب آن کاهش باروری و عدم موفقیت بارداری، افزایش موارد ابتلا به فیبروز بافت رحم و سرطان رحم از عوارض رایج آن است. بروز هایپرآندروژنمی دارای نقش محوری در پاتوفیزیولوژی این سندرم بوده و ایجاد هایپرآندروژنمی تجربی از روش‌های متداول القای PCOS تجربی می‌باشد. داروهای آنتی آندروژن مانند فلوتامید در رژیم درمانی این سندرم معمول هستند. با توجه به شواهد موجود در مورد اثرات آنتی آندروژن رسپتوری لوپئول، اثربخشی آن در کاهش عوارض رحمی سندرم PCOS در مقایسه با فلوتامید موردمطالعه قرار گرفت.

مواد و روش‌ کار: در این مطالعه تجربی تعداد 40 سر موش سفید کوچک آزمایشگاهی ماده نابالغ، به چهار گروه کنترل (C)، گروه PCOS (P)، گروه PCOS +لوپئول (L) و گروه PCOS +فلوتامید (F) تقسیم شدند. از تزریق روزانه mg/kg 60 DHEA به مدت 20 روز جهت القای این سندرم در سه گروه به‌غیراز گروه کنترل استفاده شد. پس از 20 روز، درمان در سه گروه با حامل دارو یا لوپئول یا فلوتامید به مدت 15 روز انجام گرفت. در طول دوره تیمار تغییرات وزن حیوانات به‌دقت اندازه‌گیری و ثبت گردید. در پایان تیمار نمونه‌های رحمی جهت بررسی‌های هیستوپاتولوژیک تهیه‌شده و مقاطع میکروسکوپی جهت ارزیابی‌های هیستومورفومتریک، کلاژن بافتی و شمارش ماست سل‌ها با متدهای H&E، AZAN و تولوئیدن بلو رنگ‌آمیزی و بررسی شدند.

یافته‌ها: نتایج این مطالعه نشان‌دهنده افزایش معنی‌دار وزن متوسط (گرم) در گروه P (71/1 ± 09/28) نسبت به گروه C (58/1± 17/24) و کاهش معنی‌دار آن در گروه‌های L (86/0 ± 02/25) و F (92/1 ± 82/25) نسبت به گروه P در پایان دوره تیمار بود (P<0.05). همچنین افزایش معنی‌دار ضخامت متوسط آندومتر (میکرومتر)، میانگین درصد کلاژن بافتی (%) و تعداد متوسط ماست سل (n) در واحد سطح مقطع بافت رحم در گروه P (به ترتیب 8/63 ± 6/331، 65/1±60/14، 89/0 ± 02/3) نسبت به گروه C (1/28 ± 3/235، 41 /1 ± 10/8، 55/0 ± 47/1) و کاهش معنی‌دار این شاخص‌ها در گروه L (3/51 ± 8/199، 90/0 ± 07/4، 69/0 ± 02/1) و F (4/41 ± 6/194، 39/0 ± 21/5، 60/0 ± 31/1) مشاهده گردید.

بحث و نتیجه‌گیری: نتایج این مطالعه نشان داد که لوپئول همانند فلوتامید می‌تواند عوارض رحمی ناشی از تجویز DHEA در سندرم تخمدان پلی کیستیک تجربی شامل هایپرپلازی، هایپرفیبروز و افزایش تعداد ماست سل‌ها را تخفیف دهد. این یافته می‌تواند در تأیید اثرات آنتی آندروژن رسپتوری لوپئول باشد. لوپئول می‌تواند به‌عنوان یک ترکیب درمانی برای مطالعات تکمیلی مدنظر قرار گیرد.