اثر عصاره آبی ریشه زرشک زرافشانی بر تغییرات قند و انسولین خون و مورفولوژی پانکراس در موش‌های صحرایی دیابتی شده با استرپتوزوتوسین

Abstract

پیش زمینه و هدف: اثربخشی گیاهان دارای خواص آنتی‌اکسیدانی در بهبود بیماری دیابت شناخته شده است و از آنجا که عصاره ریشه زرشک نیز دارای خواص آنتی‌اکسیدانی می‌باشند لذا در این مطالعه اثر عصاره آبی ریشه زرشک زرافشانی بر متابولیسم کربوهیدرات و مورفولوژی پانکراس در موش‌های صحرایی دیابتی شده با استرپتوزوتوسین بررسی شد. مواد و روش‌ها: پس از دیابتی کردن موش‌های صحرایی با استرپتوزوسین، موش‌ها به پنج گروه تقسیم شدند. گروه اول کنترل سالم، گروه دوم سالم تحت تیمار با ریشه زرشک mg/kg/bw)500(، گروه سوم کنترل دیابتی و دو گروه از موش‌های دیابتی به ترتیب عصاره ریشه زرشک mg/kg/bw)500( و گلیبن کلامید mg/kg/bw)0.6( به مدت 6 هفته به روش گاواژ معدی دریافت کردند. بعد از اتمام دوره تیمار خون‌گیری انجام و سطح سرمی گلوکز به روش اسپکتروفتومتری و انسولین به روش الایزا سنجش شد. پس از تهیه مقاطع بافتی از پانکراس و رنگ‌آمیزی H&E مطالعات بافتی با میکروسکوپ نوری صورت گرفت. یافته‌ها: نتایج نشان داد که عصاره‌ی ریشه زرشک با دوز mg/kg/bw)500(، کاهش معنی‌داری (01/0 P≤ ) در گلوکز سرم و افزایش معنی‌دار (01/0P≤ ) در انسولین سرم نسبت به گروه دیابتی ایجاد کرده است، همچنین توانسته میانگین قطر و تعداد جزایر به طور معنی‌داری افزایش دهد (05/0P≤ ). نتیجه گیری: عصاره ریشه‌ی زرشک اثر هایپوگلیسمی خود را از طریق بهبود جزایر پانکراس و افزایش سطح سرمی انسولین انجام می‌دهد.