بررسی سیمتری کتف در پوزیشن استراحت و نسبت ریتم اسکاپولوهومرال بین دست برتر و غیر برتر افراد سالمند در زوایای مختلف ابداکشن بازو

Abstract

پیش‌زمینه و هدف: مطالعات قبلی نشان داده‌اند که نقص در ریتم طبیعی اسکاپولوهومرال می‌تواند فرد را به پاتولوژی‌های شانه مبتلا کند. در این مطالعه هدف ما بررسی سیمتری کتف در پوزیشن استراحت و نسبت ریتم اسکاپولوهومرال بین دست برتر و غیر برتر افراد سالمند در زوایای مختلف ابداکشن بازو می­باشد. مواد و روش‌ کار: تعداد 35 آزمودنی مرد سالمند با دامنه سنی 70-60 سال به‌صورت تصادفی به‌عنوان نمونه‌ی آماری انتخاب شدند. از دو اینکلینومتر برای اندازه­گیری ابداکشن بازو و میزان چرخش بالایی کتف در پوزیشن استراحت کتف، 45، 90 و 135 درجه ابداکشن شانه استفاده شد. آزمودنی‌ها عمل ابداکشن بازو را با دست برتر و غیر برتر به‌صورت تصادفی در سطح فرونتال انجام می­دادند. ریتم اسکاپولوهومرال از تقسیم میزان ابداکشن گلنوهومرال بر چرخش بالایی کتف از پوزیشن استراحت کتف تا 45، 90 و 135 درجه ابداکشن شانه در سطح فرونتال محاسبه شد. از آزمون ANOVA با اندازه‌گیری مکرر و آزمون تی همبسته برای تعیین اثرات متغیرهای مستقل و تعیین اختلافات درون‌گروهی استفاده شد. سطح معنی‌داری برای تمامی آزمون‌ها کمتر از 05/0 در نظر گرفته شد. یافته‌ها: نتایج آزمون ANOVA با اندازه‌گیری مکرر (4×2) نشان داد که برتر و غیر برتر بودن دست و زاویه ابداکشن بازو تأثیر معنی‌داری بر چرخش بالایی کتف و نسبت ریتم اسکاپولوهومرال دارد (05/0 >p) به‌طوری‌که چرخش بالایی کتف در دست برتر بیشتر و در مقابل نسبت ریتم اسکاپولوهومرال در دست برتر کمتر بود، همچنین با افزایش زاویه ابداکشن بازو، چرخش بالایی کتف بیشتر و نسبت ریتم اسکاپولوهومرال کمتر بود (05/0>p). از طرف دیگر نتایج آزمون تی همبسته نشان داد که تفاوت معنی‌داری در میزان چرخش بالایی کتف بین دست برتر و غیر برتر افراد سالمند در پوزیشن استراحت کتف وجود ندارد (05/0>p)، اما در 90 و 135 درجه ابداکشن بازو، تفاوت معنی‌داری بین کتف برتر و غیر برتر در میزان چرخش بالایی کتف و نسبت ریتم اسکاپولوهومرال وجود داشت به‌طوری‌که کتف برتر چرخش بالایی بیشتر و نسبت ریتم اسکاپولوهومرال کمتر در این زوایا داشت. بحث و نتیجه‌گیری: کاهش معنی­دار چرخش بالایی کتف در شانه غیر برتر افراد سالمند در مقایسه با شانه برتر و متعاقب آن افزایش نسبت ریتم اسکاپولوهومرال، توجه به طراحی تمرینات ورزشی جهت پیشگیری از این عدم تقارن در این گروه سنی را می‌طلبد.