بررسی اثر مکمل کلسیم + ویتامین D بر میزان لپتین سرم، ترکیب و میزان چربی بدن در دیابتی های نوع II: کارآزمایی بالینی

Abstract

دکتر رضا مهدوی [1] ، دکتر سعید قوام­زاده [2] ، دکتر محمدحسن خادم انصاری [3] ، دکتر مجید مبصری [4]

تاریخ دریافت 12/06/86 تاریخ پذیرش 14/08/86

چکیده

پیش زمینه و هدف: در صورت وجود وزن فزونی، بدن انسولین را به­خوبی مورد استفاده قرار نمی­دهد. گفته می­شود کمبود لپتین سرمی با افزایش استعداد به عفونت­ها وابستگی دارد. این بررسی جهت روشن ساختن اثر دریافت کلسیم تکمیلی بر روی میزان لپتین سرم، کامپوزیته و آدیپوزیته بدن در بیماران دیابتی­های نوع II پایه ریزی شد.

مواد و روش کار: نمونه ­ها از بیماران دیابتی نوع II برگزیده شدند (53= n ) و به­مدت 13 تا 14 هفته به 28 نفر از آنها کلسیم (1000 میلی گرم در روز) و ویتامین D ( IU 400 در روز) و به 25 نفر دارونما داده شد. برنامه غذایی نمونه ­ها به­وسیله پرسشنامه یادآمد 24 ساعته بررسی شد. وضعیت ترکیب بدن و میزان آدیپوزیته به­وسیله BIA و فاکتورهای خونی شامل میزان کلسیم یونیزه سرم و لپتین سرم در هر سه گروه اندازه گیری شد. تغییرات متغیرهای مورد بررسی در قبل و بعد از مداخله آزمون گردید.

یافته ­ ها: در گروه دارونما، تفاوت معنی­داری در میانگین ­ها ی قبل و بعد از مداخله دیده نشد. ولی در گروه Ca+D ، لپتین سرم دچار افزایش معنی­دار شد. از سوی دیگر میزان درصد چربی بدن دچار افزایش معنی­دار و درصد آب بدن دچار کاهش معنی­داری شدند. کلسیم یونیزه سرم، وزن بدن، دور کمر، نمایه توده بدن و توده بی چربی بدن تفاوت معنی­داری را در طول مداخله نشان ندادند. هم­چنین میزان انرژی دریافتی نمونه ­ها در هر دو گروه، در مدت مداخله تفاوت معنی­داری نشان نداد ولی میزان فعالیت بدنی در گروه Ca+D کاهش معنی­داری یافته بود. حال آنکه این تفاوت در گروه دارونما معنی­دار نبود.

بحث و نتیجه گیری: پژوهش حاضر، مؤثر بودن مکملِ کلسیم+ ویتامین D بر سطح سرمی لپتین در بیماران دیابتی نوع II در جهت افزایش میزان لپتین سرم دست یافته است. از این رو، این پژوهش می­ تواند مدرکی برای سودمندی مکملِ کلسیم به دیابتی ­ها ی نوع II به­شمار آید.

کلید واژه­ها: ویتامین D تکمیلی، کلسیم تکمیلی، لپتین سرم، آدیپوزیته، دیابت نوع II

مجله پزشکی ارومیه، سال نوزدهم، شماره‌ سوم، ص 248-242، پاییز 1387

آدرس مکاتبه: تبریز،�دانشگاه علوم پزشکی تبریز، مرکز تحقیقات تغذیه ، تلفن: 09143413616 E-mail: ghavamzadeh_s@yahoo.com

[1] .دانشیار علوم تغذیه، مرکز تحقیقات تغذیه، دانشگاه علوم پزشکی تبریز

[2] استادیار علوم تغذیه، دانشگاه علوم پزشکی ارومیه و مرکز تحقیقات تغذیه­ای دانشگاه علوم پزشکی تبریز (نویسنده مسئول)

[3] دانشیار بیوشیمی، گروه بیوشیمی و تغذیه، دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی ارومیه

[4] استادیار غدد، گروه غدد و متابولیسم، دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تبریز