اثر بخشی بازی درمانی عروسکی بر پرخاشگری کودکان مبتلا به اختلال بیش‌فعالی/نارسایی توجه

Abstract

پیش‌زمینه و هدف: با توجه به شیوع نسبتاً بالای اختلال بیش فعالی/ نارسایی توجه و همراهی این اختلال با علائم پرخاشگری به‌کارگیری مداخلاتی جهت کاهش رفتارهای پرخاشگرانه در این افراد با اهمیت به نظر می‌رسد بنابراین هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی بازی‌درمانی عروسکی بر کاهش پرخاشگری کودکان دارای اختلال بیش‌فعالی/نارسایی توجه می‌باشد.

مواد و روش کار: مطالعه حاضر شبه‌آزمایشی و با طرح پیش‌آزمون-پس‌آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل کلیه کودکان سن 8 تا 12 سال مبتلا به اختلال نارسایی توجه/ بیش‌فعالی شهر کرمانشاه بود که بر اساس شرایط ورود به پژوهش تعداد 24 نفر به‌صورت نمونه‌گیری دردسترس از میان مراجعه‌کنندگان به کلینیک‌های روان‌درمانی انتخاب و به‌صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل جایگزین شدند. برنامه مداخله‌ای بازی‌درمانی عروسکی بر روی گروه آزمایش به مدت 10 جلسه اعمال شد درحالی‌که گروه کنترل چنین آموزشی را دریافت نکردند. ابزار این پژوهش شامل پرسشنامه پرخاشگری رابطه‌ای و آشکار کودکان دبستانی فرنچ و همکاران (2002) بود. از تحلیل واریانس و آزمون تی مستقل جهت تجزیه‌وتحلیل یافته‌ها استفاده شد.

یافته‌ها: نتایج نشان داد که نمرات گروه آزمایش در مرحله پس‌آزمون نسبت به گروه کنترل در مقیاس‌های پرخاشگری کل (23/3-=t، 004/0 P<) پرخاشگری رابطه‌ای (28/2-=t، 04/0 P<) و پرخاشگری واکنشی (1/7-=t، 001/0 P<) کاهش یافتند اما در مقیاس پرخاشگری جسمانی تفاوتی (6/0=t، 55/0 P<) در دو گروه مشاهده نشد.

بحث و نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج این پژوهش بازی‌درمانی عروسکی می‌تواند از طریق اثرگذاری بر عملکردهای اجرایی و تنظیم هیجان منجر به کاهش رفتارهای پرخاشگرانه در کودکان شود.