خشونت شغلی و عوامل مرتبط با آن در اتاق‌های عمل مراکز آموزشی درمانی اصفهان

Abstract

پیش‌زمینه و هدف: اساس گزارش سازمان بین‌المللی کار، شیوع خشونت شغلی در دهه‌های اخیر افزایش‌یافته و از میان تمام گروه‌های حرفه‌ای، پرسنل مراقبت سلامت، بیشترین قربانیان خشونت شغلی محسوب می‌شوند اما اطلاعات مستند از خشونت شغلی در اتاق عمل در کشور ما بسیار اندک می‌باشد. لذا این مطالعه باهدف تعیین فراوانی خشونت شغلی و عوامل مرتبط با آن در پرسنل مراقبت سلامت در اتاق عمل، انجام گرفت.. مواد و روش کار: این پژوهش یک مطالعه توصیفی تحلیلی بود. جامعه پژوهش کلیه مراقبین سلامت شاغل در اتاق‌های عمل مراکز آموزشی درمانی شهر اصفهان بودند که از این میان تعداد 223 نفر به روش نمونه‌گیری آسان با تخصیص متناسب از نوع سهمیه‌ای و طبقه‌ای از فروردین تا مردادماه 1397 انتخاب شدند. داده‌ها با استفاده از پرسشنامه استاندارد "بررسی خشونت شغلی در بخش سلامت "که در سال 2010 توسط سازمان بهداشت جهانی ارائه شده است جمع‌آوری شد و با استفاده از نرم‌افزار SPSS ورژن 16 و آزمون‌های آماری کای 2 و فیشر و تی مستقل مورد تحلیل قرار گرفت. یافته‌ها: تعداد 9/91 درصد از نمونه‌ها طی 12 ماه گذشته خشونت روحی-روانی، 26 درصد خشونت جسمی-فیزیکی‌و 3/19 درصد خشونت قومی را تجربه کرده بودند. بیشترین علت ایجادکننده خشونت شغلی، کارکردن در محیط استرس‌زا (87درصد) بود و عاملین خشونت شغلی اغلب از میان پرسنل مراقبت سلامت بودند. میانگین سن و سابقه‌کار در پرسنلی ‌که با خشونت‌های روحی-روانی مواجه شدند به‌طور معناداری کم‌تر از سایرین بود (به ترتیب 01/0= t، 01/0P =و 63/2t =، 02/0 P =). فراوانی مواجهه با خشونت‌های جسمی-فیزیکی (62/4χ2 =،03/0 P =) و روحی-روانی (004/0 P =)، در مراکز دارای پروتکل خاص برای گزارش خشونت به‌طور معناداری کم‌تر از سایر مراکز بود. بحث و نتیجه‌گیری: خشونت شغلی در اتاق عمل به میزان قابل‌توجهی بالا است و عاملین خشونت شغلی نه بیمار و همراه بیمار بلکه اغلب از میان پرسنل مراقبت سلامت هستند. این مطالعه وجود پروتکل‌های مستند برای گزارش خشونت شغلی را توصیه می‌کند.