توسعه فناوری غشاهای صاف سازی جهت حذف رنگزای راکتیو از فاضلاب صنـایع نساجی

Abstract

Ø Ø مقدمه: رنگزای راکتیو از جمله رنگزای بکار رفته در صنایع نساجی هستند که به دلیل وزن مولکولی بالا و ساختار شیمیایی پیچیده ای که دارند، قابلیت تجزیه پذیری آن ها ناچیز بوده، و بنابراین با روش های معمول تصفیه حذف نمی گردند . هدف از این پژوهش، مطالعه روی کارایی فرایند صافسازی غشایی درحذف مواد رنگزای راکتیو در پساب حاصل از فرآیندهای نساجی می باشد. Ø مواد و روش‌ها: روش انجام تحقیق با توجه به ماهیت آن بر پایه داده‌های آزمایشگاهی، از نوع مطالعات بنیادی - کاربردی است . درمرحله اول، قابلیت تجزیه پذیری بیولوژیکی مواد رنگزای راکتیو توسط روش زاهن - والینز ( ایزو9888 مورد ارزیابی قرارگرفت . در مرحله بعد، کارایی فرایندهای صافسازی غشایی با استفاده از غشاهایی با مدول مارپیچی، دو غشاء نانوفیلتر (NF) با MWCO ، 300 و 600 دالتون به ترتیب از جنس پلی‌آمید (PPT) و سلولز استات بلند (PWB) و غشاء اسمز معکوس (Ro) با MWCO 50 دالتون از جنس پلی‌آمید مطالعه شد . برای انجام این بررسی، 4 نوع نمونه رنگ راکتیو با غلظتهای 80، 100، 250، 500 و 1000 میلی‌گرم در لیتر و همچنین نمونه‌هایی از کارخانجات مختلف نساجی، از غشاها عبور داده شد . در هر مرحله، فلاکس جریان عبوری از غشاها در دما و فشارهای مختلف در مدت زمان30 تا 60 دقیقه تعیین گردید . همچنین در هر مرحله نمونه هایی برداشت شده، و توسط دستگاه اسپکتروفتومتر UV-VIS ، به روش ADMI ، میزان رنگ در ورودی وخروجی اندازه گیری گردید . همچنین درصد حذف رنگ نیز محاسبه شد . Ø یافته‌ها: درصد حذف COD و رنگ در روش تجزیه بیولوژیکی به ترتیب 25 و5/12درصد، ومیزان ADMI ورودی وخروجی به ترتیب، 2354و2211 به دست آمد . درصد حذف COD و رنگ برای غشاهای نانوفیلتر 300 و 600 دالتون و غشاء اسمز معکوس به ترتیب برابر بود با(33%و36% : ) ، (29% و33%)، (45%،99%). (6/99% و45% ) همچنین مقادیر ADMI برای ورودی و خروجی از نانوفیلتر 300 و 600 دالتون و اسمز معکوس به ترتیب برابر (1220و1625)،(502و1625)، (103و125) بدست آمد. Ø بحث و نتیجه‌گیری: با توجه به آزمایش‌های انجام شده، فشار و دمای مناسب جهت داشتن بهترین راندمان حذف برای غشاهای نانوفیلتر 300 و 600 دالتون فشار 4 بار و دمای ˚C 35-30 می‌باشد . بر اساس اطلاعات به دست آمده، می‌توان چنین نتیجه‌گیری کرد که غلظت نمونه‌گیری تاثیر چندانی درکارآیی غشاء و افزایش فلاکس جریان ندارد . همچنین با کاربرد غشاء اسمز معکوس درصد حذف رنگ بیش از 99%بدست آمد، که نشان دهنده راندمان بالای حذف می‌باش. بنابراین فرایند صافسازی غشایی به کمک اسمز معکوس می تواند روش مناسبی برای حذف مواد رنگزا از فاضلاب صنایع نساجی پس از انجام پیش تصفیه روی فاضلاب این صنایع می باشد.