ارائه چارچوب مؤلفه های ‎سرمایه‎ ساختاری کاهنده فساد در شبکه بانکی: یک مطالعه کیفی

Abstract

فساد به عنوان یک مشکل عمده در بانک‎ها باعث ایجاد اخلال در نظام اقتصادی کشور و موجب خارج شدن امور از مجرای صحیح خود می‎شود. هدف اصلی پژوهش حاضر، ارائه چارچوب مؤلفه‎های سرمایه‎ ساختاری کاهنده فساد است. روش پژوهش حاضر از نوع کیفی است که با استفاده از روش تحلیل مضمون و به شیوه استقرائی، مؤلفه‏های سرمایه‎ ساختاری کاهنده فساد شناسایی و استخراج شدند. ابزار پژوهش، مصاحبه‎های نیمه‌ساختاریافته با نخبگان دانشگاهی و مدیران بانکی استان لرستان بود که تا مرز اشباع ادامه یافت. برای اعتبار سنجی یافته‎ها از روش خود بازبینی پژوهشگر و فن کنترل اعضا استفاده شد. در تجزیه‏وتحلیل داده‏ها، فرایند 3 مرحله‏ای متشکل از روش کینگ و هاروکس (2010) مورد استفاده قرار گرفت. پس از کدگذاری و تحلیل داده‎های مصاحبه، تعداد 138 کد تفسیری و 24 کد فراگیر شامل هم‌سوسازی منافع افراد و سازمان، شایسته‏سالاری، شفافیت فرایندها و وظایف، طراحی سیستم‎های هوشمند ضدفساد ( ایجاد زیرساخت‎های ضدفساد)، حمایت و قانونی‎سازی سوت‎زنی، آگاه‎سازی شهروندان، ایجاد حس پاسخگویی و مسئولیت‎پذیری، ایجاد ساختارهای شفاف و کارآمد، ویژگی‎های شخصیتی ضدفساد، ارزیابی عملکرد عینی، جبران خدمات و عملکرد، ایجاد فرهنگ‏ها، باورها و ارزش‎های معنوی، پاسخگویی جامع‎گرا، شریک‎سازی کارکنان در عملکرد مالی سازمان، برقراری عدالت (توزیعی، رویه‎‏ای و مراوده‎ای) در سازمان، ایجاد تعهد سازمانی، تأمین رفاه افراد، تدوین قوانین و مقررات شفاف، نظارت، ایجاد هزینه‏های سنگین مالی و اداری برای ارتکاب فساد، سیاست‎زدایی در سازمان، ایجاد آوای سازمانی و تصمیم‎گیری مشارکتی استخراج شد.