بررسی اپیدمیولوژی و پیامد نهایی آبسه‌های احشایی در بیماران بستری در بیمارستان شهید بهشتی کاشان: یک مطالعه ۱۰ ساله

Abstract

زمینه و هدف: آبسه‌های احشایی از جمله بیماری‌های عفونی مهمی هستند که در صورت عدم تشخیص و درمان به‌موقع، می‌توانند با عوارض شدید و مرگ‌ومیر قابل توجهی همراه باشند. هدف از مطالعه حاضر، تعیین وضعیت اپیدمیولوژیک، تظاهرات بالینی و پاراکلینیکی، و پیامد نهایی آبسه‌های احشایی در بیماران بستری در بیمارستان شهید بهشتی کاشان طی سال‌های ۱۳۹۰ تا ۱۴۰۰ بود. روش‌ها: این پژوهش بر روی ۹۰ بیمار با تشخیص آبسه احشایی (ریه، کبد، طحال و...) که طی سال‌های ۱۳۹۰ تا ۱۴۰۰ در بیمارستان شهید بهشتی کاشان بستری شده بودند، انجام شد. داده‌های دموگرافیک، سوابق پزشکی، تظاهرات بالینی، یافته‌های آزمایشگاهی (CBC، ESR، CRP)، مدت بستری و پیامد نهایی بیماران از پرونده‌های پزشکی استخراج و در پرسشنامه‌ای ثبت گردید. داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار SPSS نسخه ۱۷ تجزیه‌وتحلیل شدند. یافته‌ها: از مجموع ۹۰ بیمار، ۴۸ نفر (۵۳/۳٪) زن و ۴۲ نفر (۴۶/۶٪) مرد بودند. بیشترین گروه سنی مبتلایان، افراد ۴۱ تا ۶۰ سال با فراوانی ۳۰ نفر (۳۳/۳٪) بودند. اکثریت بیماران (۸۰ نفر معادل ۸۸/۹٪) ایرانی و ساکن مناطق شهری بودند. در ۹۸٪ بیماران، بیماری زمینه‌ای وجود داشت که شایع‌ترین آن پرفشاری خون (۵۰٪) بود. شایع‌ترین تظاهر بالینی تب و لرز گزارش شد. بیشترین محل آبسه به‌ترتیب ریه و سپس ناحیه شکم و لگن بود. در مجموع ۴۹ نفر (۵۴/۴٪) تحت جراحی قرار گرفتند و ۹ نفر (۱۰٪) جان خود را از دست دادند. نتیجه‌گیری: با توجه به اینکه حدود یک‌سوم بیماران پیش از تشخیص علائم طولانی‌مدت داشته‌اند و نیمی از آن‌ها بیش از ۱۰ روز در بیمارستان بستری بوده‌اند و نیز با در نظر گرفتن میزان مرگ‌ومیر ۱۰ درصدی، به‌نظر می‌رسد یکی از علل اصلی مرگ بیماران، تأخیر در مراجعه، تشخیص دیرهنگام و عدم موفقیت مداخلات درمانی باشد. بنابراین، آموزش پزشکان عمومی به‌عنوان سطح اول برخورد با بیماران، درخصوص علائم و نشانه‌های آبسه احشایی جهت تشخیص زودهنگام و ارجاع به‌موقع به جراحان ضروری به‌نظر می‌رسد.