مدل خاکستری و نمو هموار برای پیش‌بینی تقاضای انسولین مورد نیاز بیماران مبتلا به دیابت در داروخانه‌ها

Abstract

مقدمه: دیابت از جمله شایع­ ترین بیماری­ های متابولیک است که هنوز درمانی برای آن پیدا نشده و در شرایط کنونی، درمان و بهبود آن بر مدیریت انسولین مصنوعی متمرکز است. کاهش واردات انواع خارجی و عدم تمایل به استفاده از نمونه داخلی، توازن عرضه و تقاضای این دارو را در بازار بر هم زده است. هدف این پژوهش ارائه مدل بهینه پیش‌بینی تقاضای انسولین مورد نیاز بیماران مبتلا به دیابت در داروخانه‌ها، با استفاده از روش­ های پیش‌بینی می ­باشد. مواد و روش‌ها: تعداد فروش واقعی برای دو نوع انسولین قلمی با دوره‌های ماهانه و هفتگی (اردیبهشت الی مهر ماه سال 1403) از داروخانه‌های غرب مازندران جمع‌آوری و در محاسبات مورد استفاده قرار گرفت. برای پیش‌بینی از روش‌های نمو هموار ساده، نمو هموار دوبل و روش خاکستری استفاده و دقت هر یک از روش‌ها بر اساس معیار میانگین مجذور خطا، محاسبه و با هم مقایسه شد. یافته‌ها: آزمودن مقادیر مختلف آلفا نشان داد که میانگین قدر مطلق خطا در ازای آلفای 0/7 برای انسولین تولید داخل و 0/9 برای انسولین تولید خارج کشور، کمترین میزان خطای پیش‌بینی را داشتند و بر این اساس پیش‌بینی به روش‌های نمو هموار انجام شد. در نهایت پس از مدل‌سازی به روش خاکستری، نتایج پیش‌بینی به روش نمو هموار با آن مقایسه شد. نتیجه‌گیری: نتایج نشان می ­دهد که در مدل خاکستری پیش‌بینی دقیق‌تری از تقاضای انسولین نسبت به مدل‌های نمو هموار ارائه می‌کند و می‌تواند ابزار بهتری برای مدیریت توازن عرضه و تقاضا باشد.