دانش و عملکرد پرستاران در پیشگیری از عفونت جریان خون ناشی از کاتتر ورید مرکزی در بخش‌های مراقبت ویژه مراکز آموزشی و درمانی دانشگاه علوم پزشکی ایران

Abstract

زمینه و هدف عفونت جریان خون مرتبط با کاتتر، یکی از علل شایع عفونت‌های بیمارستانی است و پرستاران به‌دلیل مسئولیت در مراقبت‌های معمول مربوط به کاتتر ورید مرکزی، نقش مهمی در پیشگیری از عفونت‌های جریان خون ناشی از کاتتر ورید مرکزی ایفا می‌کنند. باتوجه‌به اهمیت موضوع و محدود بودن تعداد مطالعات مرتبط، این مطالعه با هدف تعیین دانش و عملکرد پرستاران در پیشگیری از عفونت جریان خون ناشی از کاتتر ورید مرکزی در بخش‌های مراقبت ویژه انجام شد. روش بررسی در این مطالعه توصیفی، 200 پرستار شاغل در بخش‌های مراقبت‌های ویژه مراکز آموزشی درمانی دانشگاه علوم پزشکی ایران در سال 1401تا1402 به‌صورت نمونه‌گیری غیراحتمالی ساده و در دسترس در پژوهش شرکت کردند. به‌منظور جمع‌آوری اطلاعات از فرم مشخصات جمعیت‌شناختی، ابزار خودگزارش‌دهی پرسش‌نامه دانش و چک‌لیست محقق‌ساخته مشاهده‌ای عملکرد پرستاران، مبتنی بر دستورالعمل مراقبت بالینی«مؤسسه نیو ساوت ولز برای نوآوری بالینی» استفاده شد. جمع‌آوری پرسش‌نامه‌ها حدود 4 ماه طول کشید که از اسفند ماه سال1401 تا خرداد ماه سال 1402 به طول انجامید. اطلاعات گردآوری‌شده با نرم‌افزار SPSS نسخه 16 تجزیه‌وتحلیل شدند. یافته‌ها نتایج مطالعه حاضر نشان داد، میانگین نمره دانش پرستاران در سطح متوسط رو به بالا (1/44±6/44) قراردارد. طبق نتایج، دانش پرستاران با سن(P=0/006) و سابقه کار(001/P=0 ) و همچنین سابقه کار در بخش ویژه (006/P=0) ارتباط مستقیم و معنی‌دار آماری داشت. سطح عملکرد پرستاران در ابعاد مختلف، متغیر است و بیشترین عملکرد نامطلوب در زمینه «استفاده از کلرهگزیدین گلوکونات 2درصد در ایزوپروپیل الکل 70 درصد برای تعویض پانسمان»، «استفاده از دستکش استریل برای قرار دادن پانسمان جدید» و « ضدعفونی پورت‌های تزریق بدون سوزن و ابزارهای دسترسی عروقی با اپلیکاتور یک‌بار مصرف آغشته به ایزوپروپیل الکل 70درصد» ارزیابی شد. نتیجه‌گیری دانش پرستاران شاغل در بخش‌های مراقبت ویژه مراکز آموزشی و درمانی دانشگاه علوم پزشکی ایران در سطح متوسط رو به بالا قرار دارد. عملکرد پرستاران در این مطالعه در ابعاد مختلف متغیر بود و اگرچه عملکرد بیشتر پرستاران در اغلب موارد مطلوب ارزیابی شد، تعداد اندک عملکرد نامطلوب پرستاران باید جدی تلقی شود، زیرا این موضوع بر کنترل عفونت، کیفیت مراقبت و ایمنی بیمار تأثیر می‌گذارد. ضروری است که مداخلات آموزشی توسط مدیران در این خصوص صورت گیرد و دستورالعمل مراقبت‌های مربوط به کاتتر ورید مرکزی به‌صورت جامع و کامل در اختیار تمامی بخش‌ها، به‌خصوص بخش‌های مراقبت ویژه، قرار گیرد.