مروری بر کاربرد پلی‌ساکاریدها و پپتیدهای ترمیم‌کننده زخم مستخرج از قارچ‌ها

Abstract

کیتین و کیتوزان مستخرج از قارچ‌ها، قادر به التیام زخم‌ها هم در شرایط آزمایشگاهی و هم در شرایط داخل بدن موجود زنده هستند. در مدل‌های زنده، ازجمله حیوانات و انسان‌ها، این متابولیت‌ها با مهار پاتوژن‌ها، فعالیت آنتی‌اکسیدانی، تعدیل پاسخ التهابی، مرطوب‌کردن محیط زخم، ترویج تکثیر و مهاجرت فیبروبلاست‌ها و کراتینوسیت‌ها، افزایش سنتز کلاژن، اپیتلیال‌سازی مجدد و رگ‌زایی تأثیر مثبتی بر بهبود زخم دارند. با توجه به اهمیت بالای پپتیدها و پلی‌ساکاریدهای مشتق‌شده از قارچ‌ها، هدف از این مقاله مروری این است تا پتانسیل پلی‌ساکاریدها و پپتیدهای به‌دست‌آمده از قارچ‌ها (مخمرها، میکروقارچ‌ها و قارچ‌های رشته‌ای) در ترمیم زخم در شرایط آزمایشگاهی و داخل بدن به‌طور جامع بررسی شود. به همین دلیل جست‌وجو از از پایگاه‌های علمی مهم و شاخص مانند Web of Science، Google Scholar، Wiley، Elsevier، Taylor and Francis، BMC Springer وMDPI با جست‌وجوی عبارات کلیدی مانند پلی‌ساکارید، گلوکان، مانان، کیتوزان، پپتید، قارچ‌ها، مخمرها، ماشروم‌ها، میکروقارچ‌های رشته‌ای یا کپک‌ها، ترمیم زخم و پانسمان زخم انجام شد. نتایج نشان داد که پیشرفت‌های مهمی در زمینه پانسمان‌های پیشرفته زخم با استفاده از مشتقات شیمیایی اصلاح‌شده کیتوزان به دست آمده که بهبود قابل‌توجهی در حلالیت و فعالیت ضدمیکروبی این ترکیبات ایجاد کرده است. ازسوی دیگر، تنوع در محتوای کیتین در گونه‌های مختلف قارچ و کشف خواص درمانی پلی‌ساکاریدهای خارج سلولی نمایانگر آن است که انجام تحقیقات بیشتر برای شناسایی پتانسیل ترمیم زخم این ترکیبات ضروری است بنابراین، با اثبات خواص زیست‌پزشکی و دارویی کیتین و کیتوزان مشتق‌شده از قارچ‌ها در ارتقای درمان‌های مدرن پزشکی و بهبود زخم‌ها، انجام تحقیقات بیشتر می‌تواند به کاربردهای عملی و پیشرفت پزشکی در این زمینه منجر شود.