اثر تداخل عصاره بادرنجبویه و دیازینون بر بافت و آنزیم‌های کبدی موش‌های صحرایی نر

Abstract

زمینه و هدف: دیازینون از سموم ارگانوفسفره و حشره‌کش است که اثرات منفی بر محیط زیست و سلامت انسان دارد. بادرنجبویه از گیاهانی است که مصرف خوراکی داشته و دارای ترکیبات آنتی‌اکسیدانی می‌باشد. هدف مطالعه حاضر بررسی اثر حفاظتی عصاره بادرنجبویه در موش‌های صحرایی است که تحت تیمار دیازینون قرار گرفته‌اند. روش تحقیق: در این مطالعه تجربی، عصاره اندام‌های هوایی گیاه بادرنجبویه به روش ماسراسیون تهیه شد. موش‌های صحرایی نر از نژاد ویستار به تعداد 56 سر به گروه‌های کنترل، شاهد، دریافت کننده سم دیازینون (mg/kg 30)، دریافت کننده عصاره بادرنجبویه با دوزهای mg/kg100 و 50 و دریافت کننده توأم دیازینون و بادرنجبویه تقسیم شدند. تزریقات به مدت 30 روز و به صورت درون صفاقی انجام شد. سطح آنزیم‌های آلانین آمینوترانسفرازو آلکالین فسفاتاز به روش الیزا سنجش شد. بافت کبد نیز پس از کشتن حیوانات به وسیله رنگ‌آمیزی با هماتوکسیلین-ائوزین و توسط میکروسکوپ نوری مورد بررسی قرار گرفت. یافته‌ها: دیازینون سبب افزایش معنی‌دار میزان آنزیم‌های کبدی آلکالین فسفاتاز و آلانین آمینوترانسفراز و تعداد سلول‌های کوپفر نسبت به گروه کنترل و شاهد شد (05/0>P). در گروه دریافت کننده دیازینون و عصاره بادرنجبویه میزان این آنزیم‌ها و سلول‌های کوپفر نسبت به گروه دیازینون کاهش یافت (05/0>P). دیازینون سبب کاهش تعداد هپاتوسیت‌ها نسبت به گروه کنترل و شاهد شد (05/0>P). در‌صورتی‌که تجویز توأم عصاره و دیازینون سبب افزایش تعداد این سلول‌ها نسبت به گروه دیازینون شد (05/0>P). نتیجه‌گیری: عصاره بادرنجبویه سبب بهبود عوارض سم دیازینون بر کبد موش‌های دریافت کننده سم دیازینون شد.