ارائه یک رویکرد تلفیقی برای رتبه بندی ریسک با استفاده از تجزیه و تحلیل حالات نقص و اثرات آن بر پایه یک مدل تصمیم گیری چند معیاره فازی

Abstract

مقدمه: شناسایی و ارزیابی خطرات یکی از الزامات حیاتی به‌منظور پیشگیری از حوادث و حفظ سلامت نیروی انسانی در محیط کار می‌باشد. روش تجزیه و تحلیل حالات نقص و اثرات آن (FMEA) ازجمله ابزارهای پرکاربرد جهت شناسایی و ارزیابی خطرات موجود در یک سیستم است. به‌دلیل برخی محدودیت‌ها، در سال‌های اخیر تمرکز محققین بر بهبود قابلیت‌های آنالیزی این روش معطوف‌شده است. در این مطالعه از روش بهترین_بدترین فازی (FBWM)، به‌منظور غلبه بر کاستی‌های مرتبط با اولویت‌بندی روش FMEA استفاده‌شده است. روش: ابتدا نسبت به شناسایی کلیه حالات نقص سیستم اقدام‌شد. سپس، در گام دوم به‌منظور وزن‌دهی به پارامترهای ریسک نسبت به ادغام تکنیک FBWM با روش FMEA اقدام‌شد. در نهایت اعداد فازی هر یک از پارامترهای ریسک باهم ترکیب و عدد اولویت ریسک فازی محاسبه‌شد. کاربرد رویکرد پیشنهادی جهت آنالیز خطرات یک دیگ بخار بررسی‌شد. یافته‎ها: نقص شیر اطمینان مکانیکی، شیر اطمینان برقی و نقص اتصالات به‌ترتیب به‌عنوان پراهمیت‌ترین خطرات شناسایی‌شدند. نتایج نشان‌داد که برخلاف روش معمول FMEA، استفاده از رویکرد FBWM باعث می‌شود هر یک از حالات نقص در رتبه ریسک مجزایی قرارگیرند. نتیجه‎گیری: رویکرد پیشنهادی منجربه اولویت‌بندی جزئی‌تر ریسک‌ها شد و با استفاده از آن می‌توان مطمئن بود که اهمیّت نسبی کلیه حالات نقص در آنالیز مدنظرقرارمی‌گیرد.